Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach oraz 5. Pułk Chemiczny im. gen. broni Leona Berbeckiego zapraszają dziś, 6 listopada, na uroczystość oznaczenia grobu generała plakietą „Grób Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Polski”. Ceremonia odbędzie się o godz. 11:00 na Centralnym Cmentarzu Komunalnym w Gliwicach przy ul. Kozielskiej (sektor B6, rząd B, nr 6).
W wydarzeniu wezmą udział przedstawiciele rodziny generała, władze samorządowe, zaproszeni goście oraz wojskowa asysta honorowa. To symboliczne uhonorowanie jednej z najwybitniejszych postaci polskiej historii wojskowości, której losy nierozerwalnie splatają się ze Śląskiem.
Kim był gen. broni Leon Berbecki?
Leon Berbecki (1875–1962) to postać wyjątkowa – żołnierz, inżynier, nauczyciel, patriota. Urodzony w Kalinowszczyźnie (obecnie dzielnica Lublina), swoją drogę wojskową rozpoczął w armii rosyjskiej, gdzie walczył m.in. . w wojnie rosyjsko-japońskiej. Niejednokrotnie ranny i odznaczany (w tym zaszczytnym Orderem Świętego Włodzimierza), związał się z ruchem niepodległościowym i wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej.
W czasie I wojny światowej Berbecki służył w Legionach Polskich. W sierpniu 1914 roku, tuż po wybuchu I wojny światowej, Ldziałał na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Z polecenia władz PPS zorganizował kompanię złożoną z około 150 bezrobotnych hutników z Sosnowca i Dąbrowy Górniczej. Zwerbowany oddział przetransportowano do Nowego Targu, gdzie został wcielony do batalionu piechoty. Na jego czele, z rozkazu Józefa Piłsudskiego, stanął właśnie Berbecki. To wydarzenie zapoczątkowało jego służbę w Legionach Polskich – formacji, która odegrała legendarną rolę w walce o niepodległość Polski. Berbecki dowodził w nich m.in. 5. pułkiem piechoty I Brygady. Po odzyskaniu niepodległości pełnił szereg ważnych funkcji w Wojsku Polskim. W 1939 roku otrzymał najwyższy stopień wojskowy – generała broni.
Śląskie ślady generała
W okresie międzywojennym Leon Berbecki jako Inspektor Armii poświęcił szczególną uwagę obronności Górnego Śląska. Przez dziesięć lat nadzorował przygotowania wojskowe na odcinku od Cieszyna po Lubliniec, który – dla lepszego rozeznania terenu – osobiście przemaszerował pieszo.
Efektem jego pracy był szczegółowy raport, w którym wskazał na konieczność budowy silnych fortyfikacji wzdłuż głównych arterii komunikacyjnych i w oparciu o dominujące nad okolicą wzniesienia, z pominięciem zwartej zabudowy gęsto zurbanizowanego regionu. Jego koncepcja została przyjęta i wdrożona, dając początek Obszarowi Warownemu „Śląsk” – systemowi umocnień, którego potężne relikty do dziś można odnaleźć w górnośląskim krajobrazie. Te betonowe schrony stanowią trwały ślad po wizji generała i jego trosce o bezpieczeństwo regionu.
Po II wojnie światowej Berbecki osiedlił się na Śląsku, gdzie aktywnie uczestniczył w odbudowie życia edukacyjnego. W Gliwicach starał się o posadę wykładowcy na Politechnice Śląskiej, a następnie podjął pracę jako nauczyciel technologii i maszynoznawstwa w Zabrzu. Kierował Wydziałem Mechanicznym Państwowej Szkoły Przemysłowej oraz Liceum Mechanicznym, a później pracował także w Zespole Szkół Chemicznych w Sławięcicach.
Mimo dyskryminacji ze strony komunistycznych władz, a także inwigilacji przez UB, pozostał wierny wartościom niepodległościowym. Po latach zapomnienia, jego zasługi zaczęto przywracać pamięci publicznej. Jego imię nosi dziś ulica w Gliwicach oraz 5. Pułk Chemiczny w Tarnowskich Górach.
Może Cię zainteresować:
