Uruchomienie baterii koksowniczej numer 4 w Koksowni „Przyjaźń” w Dąbrowie Górniczej miało miejsce 12 maja 2025 roku. Instalacja zastąpiła stary piec koksowniczy numer 4, który działał dotąd w oddanym do użytku 27 stycznia 1987 roku zakładzie. Decyzję o odbudowie w nowej technologii (system wsadu ubijanego) podjęto w 2021 roku.
Najnowocześniejsza bateria koksownicza w Europie to polska myśl i polskie wykonanie
Budowa została zaprojektowana i zrealizowana w oparciu o polską myśl techniczną i polskich wykonawców. Jest częścią procesu stopniowego zastępowania czterech najstarszych instalacji nowymi, co jest spowodowane między innymi:
- wyeksploatowaniem działających od 1987 roku baterii;
- chęcią zwiększenia wielkości produkcji;
- chęcią zwiększenia efektywności produkcji;
- dążeniem do zmniejszenia obciążenia środowiska działalnością zakładu.
Uruchomienie nowego pieca rozpoczęło się od zainicjowania procesu rozgrzewania masywu ceramicznego baterii. To najważniejsza operacja w procesie uruchamiania, a jej prawidłowe przeprowadzenie ma wpływ na cały planowany cykl pracy, który przewiduje się na około 40 lat. Raz uruchomiona bateria nie gaśnie przez cały okres eksploatacji.
Nowa instalacja oparta jest o najlepsze z dostępnych technologii
Zastosowane przy budowie baterii numer 4 rozwiązania to między innymi:
- innowacyjna konstrukcja masywu ceramicznego baterii, której zadaniem jest podniesienie sprawności procesu;
- nowatorski system odprowadzania gazów z komór koksowniczych, co powinno pozwolić spełnić wszystkie normy ochrony środowiska i założenia «BAT» (Best Available Techniques – najlepsze technologie z dostępnych);
- połączenie ubijanego systemu obsadzania komór z instalacją suchego chłodzenia koksu, co powinno zapewnić najwyższe parametry produkowanego koksu przy jednoczesnym zastosowaniu tańszej bazy węglowej do jego wyprodukowania;
- wielkogabarytowa maszyna obsługowa czyli wsadnica o masie około 1.200 ton.
Planowana zdolność produkcyjna baterii to około 610 tysięcy ton koksu rocznie.
Koksownia „Przyjaźń”, wchodzi w skład JSW „Koks” S.A., która posiada jeszcze dwa inne zakłady tego typu:
- Koksownia „Radlin” w Radlinie,
- Koksownia „Jadwiga” w Zabrzu.
Z pięcioma bateriami koksowniczymi (piątą oddano do użytku w 2007 roku w wyniku rozbudowy dąbrowskiej koksowni) stanowi największy zakład w spółce (dwie pozostałe koksownie dysponują po jednej baterii). Firma w roku 2024 wyprodukowała około 3 miliony ton koksu, przetwarzając do tego celu około 5 milionów ton węgla.
JSW „Koks” należy w 96,28% do Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A..
Po co komu ten koks?
Koks to paliwo uzyskiwane przemysłowo w poprzez wygrzewanie węgla kamiennego (koksowanie) specjalnie w tym celu skonstruowanym piecu za pomocą gazów spalinowych, przy ograniczonym dostępie tlenu. Dzięki temu osiąga się paliwo o wyższej wartości opałowej niż „zwykły” węgiel kopalny. Jest to spowodowane zwiększeniem zawartości węgla pierwiastkowego w paliwie przez usunięcie gazów, cieczy oraz innych substancji w procesie koksowania. Część z nich, jak na przykład gaz koksowniczy, smoła, płynna siarka i inne produkty uboczne, nadaje się także do wykorzystania.
Koksu używa się przede wszystkim w procesie wytopu żelaza w wielkich piecach hutniczych, choć stosuje się go też jako wysokiej jakości paliwo do opalania kotłów grzewczych. Głównymi odbiorcami koksu z dąbrowskiej koksowni są huty z Polski i innych krajów europejskich.
