PGG chce zamieniać hałdy w kwieciste łąki
Zwałowisko Jankowice-Północ pokryło się kwiecistą łąką. Stało się tak za sprawą testów przeprowadzonych przez PGG i naukowców z Głównego Instytutu Górnictwa. Polska Grupa Górnicza działa w międzynarodowym konsorcjum, które skupia 11 partnerów z Polski, Francji, Słowenii, Grecji, Republiki Czeskiej. W ramach współpracy opracowują i testują na swoich terenach innowacyjne metody rekultywacji gruntów pogórniczych i odbudowy ekosystemów nie tylko pod kontem ekologii, ale także ekonomicznej opłacalności. Ich działania są prowadzone w ramach projektu Reecol, a wspiera je Fundusz Badawczy Węgla i Stali UE.
Jednym z eksperymentów przeprowadzanych w ramach projektu są testy na zwałowisku Jankowice-Północ. Testom poddano metodę rekultywacji opracowaną w GIG-PIB, która polega na wspomaganiu rozwoju roślinności bezpośrednio na skale płonnej. Naukowcy wyznaczyli na hołdzie poletko doświadczalne o powierzchni około tysiąca metrów kwadratowych. Przebadali parametry fizykochemiczne podłoża - na tej podstawie dobrali składniki niezbędne do rozwoju roślinności i w laboratorium opracowali mieszankę rekultywacyjną. Do jej przygotowania wykorzystano specjalny dodatek, który wynaleziono już we wcześniejszym projekcie GI-mine (z ang. Green & Inteligent mine, czyli zielona i inteligentna kopalnia). Jak informuje PGG, w kopalni doświadczalnej Barbara w GIG przemielono na proszek skały płonne z zakładów górniczych PGG i użyźniono ją porcją ustabilizowanych osadów ściekowych z komunalnej oczyszczalni. Tak wytworzone syntetyczne podłoże przebadano w poznańskim Uniwersytecie Przyrodniczym zasiewając gorczycę białą. Okazało się, że sztuczna gleba jest wolna od chwastów i bardzo dobra dla wzrostu roślin.
– Mieszanka nadaje się do zastosowania bezpośrednio na powierzchnię zwałowiska odpadów wydobywczych przed rekultywacją, bez nakładu żyznej gleby. Skład gatunkowy roślinności dobrano w taki sposób, aby miała małe wymagania siedliskowe i pielęgnacyjne, a dużą odporność na okresy suszy i wkraczanie innych, niepożądanych roślin, np. drzewiastych - mówi Bartłomiej Bezak, kierownik Zespołu Projektów Innowacyjnych i Badań w Biurze Kontrolingu Strategicznego PGG S.A.
Kwitnące wyniki eksperymentu...
Na przełomie kwietnia i maja 2025 roku poletko badawcze zwałowiska Jankowice-Północ w Rybniku posypano nowatorską mieszanką i wysiano mieszankę rekultywacyjną nasion. PGG chwali się, że po paru miesiącach testy przyniosły dosłownie kwitnące wyniki.
– Rozwój roślinności na powierzchni poletka badawczego wskazuje na skuteczność zastosowanych zabiegów. Wprowadzone z obsiewem i spontanicznie pojawiające się gatunki roślin, stopniowo zasiedlają powierzchnie zwałowiska. Zastosowany dodatek mineralno-organiczny znacząco poprawił warunki dla rozwoju roślinności na trudnym podłożu, jaki stanowi odpad wydobywczy. Zwiększona zawartość substancji organicznej i dostępność biogenów w podłożu oraz odpowiedni dobór gatunków roślin sprawia, że roślinność jest w stanie przetrwać okresy upałów i suszy bez dodatkowego nawadniania - opisuje kierownik projektu Łukasz Pierzchała z Zakładu Ochrony Wód GIG-PIB.
Naukowcy doliczyli się aż 25 rodzimych gatunków roślin, które wyrosły na zrekultywowanej glebie. Na poletku badawczym dominują rośliny zielne o barwnych i wonnych kwiatach, tak więc obszar stał się atrakcyjnym siedliskiem dla owadów zapylających, co sprzyja zwiększeniu bioróżnorodności terenu.
– Ze względu na niskie koszty to rozwiązanie może być stosowane do rekultywacji terenów pogórniczych na cele przyrodnicze i rekreacyjne, jak i do czasowego zazielenianie terenów o wysokim potencjale do ponownego gospodarczego wykorzystania. Zazielenienie tego typu terenów roślinnością niską ma na celu ograniczenie ryzyka wkraczania roślinności inwazyjnej oraz spowolnienie sukcesji roślinności drzewiastej - wyjaśnia Bartłomiej Bezak z PGG S.A.
Materiał dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Materiał dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Za jego treść odpowiedzialność ponosi redakcja.
Może Cię zainteresować:
