Saługa: Reforma samorządowa wymagała odwagi w decentralizacji państwa. Dziś jest coś odwrotnego

Rząd Jerzego Buzka, za aprobatą wielu sił społecznych i politycznych, uznał, że będziemy zdecydowanie decentralizować państwo. Po czasach sterowania państwem z Warszawy w PRL, była odwaga, by oddać jak najwięcej władzy w ręce regionów. Pierwotnie reforma była jeszcze bardziej radykalna, bo zakładała 8 silnych regionów - mówi Wojciech Saługa, były marszałek województwa śląskiego, lider regionalnej PO, w rozmowie w cyklu ŚLĄZAQ, z okazji 25 lat samorządu wojewódzkiego.

Slazaq saługa

To już 25 lat. Samorząd wojewódzki stał się trzecim – obok działających od roku 1990 gmin i powołanych również 1 stycznia 1999 r. powiatów – szczeblem samorządu wojewódzkiego w Polsce.

Równolegle z jego utworzeniem zmianie uległa też sama liczba województw – w miejsce istniejących od połowy lat 70-tych XX wieku 49 niewielkich województw powołano (po niemałej awanturze) 16 znacznie większych regionów. W ten właśnie sposób z większości terenów dawnych województw katowickiego i bielskiego, a także części województwa częstochowskiego powstało województwo śląskie w jego obecnych granicach.

- Ta reforma oferowała nowy model ustrojowy Polski. Rząd Jerzego Buzka, za aprobatą wielu sił społecznych i politycznych, uznał, że będziemy zdecydowanie decentralizować państwo. Po czasach sterowania państwem z Warszawy w PRL, była odwaga, by oddać jak najwięcej władzy w ręce regionów. Pierwotnie reforma była jeszcze bardziej radykalna, bo zakładała 8 silnych regionów, a dzisiejsze województwo opolskie miało być częścią większego województwa śląskiego - przypomina Wojciech Saługa, lider PO w woj. śląskim, były marszałek województwa.

Bilans tej reformy? Rozdzielanie Opola i Katowic do dziś wydaje się absurdalne, tym bardziej, że do Śląska w woj. śląskim doklejono m.in. Częstochowę, Jaworzno czy Żywiecczyznę. Ten patchwork od czasu do czasu trzeszczy, o czym świadczą resentymenty na północy i południu, czy - ostatnio - głosy o przyłączaniu Raciborza do woj. opolskiego. Ale - zdaniem byłego marszałka - nie to decyduje o sprawności i wydolności regionów.

- Czy była to udana reforma? Polska rozwinęła się dzięki samorządom i ich inicjatywom: regionalnym i miejskim, dzięki udanemu wykorzystaniu pieniędzy unijnych. To nie rządy warszawskie nadawały tempo zmian. My dziś traktujemy ten samorząd jak powietrze, wydaje nam się, że on zawsze był. Nie, on ma dopiero 25 lat i trzeba zdać sobie sprawę, że jest fundamentalną wartością - mówi Saługa.

- Ta reforma nie została nigdy dokończona, ponieważ nie da się robić wszystkiego naraz. Model docelowy był taki, że wojewoda zniknie jako urząd, a jego kompetencje będzie sukcesywnie przejmować marszałek. To zostało zatrzymane w roku 2015, bo rząd PiS wrócił do czasów zarządzania centralnego. Karykaturą tego centralnego zarządzania są czeki wręczane przez polityków na inwestycje planowane w Warszawie. To dlatego dziś, zamiast mówić o dokończeniu reformy sprzed 25 lat, musimy myśleć, jak uratować samorząd demolowany przez Prawo i Sprawiedliwość - mówi Saługa.

Cała rozmowa do zobaczenia tutaj:

Marek gzik slazaq

Może Cię zainteresować:

Prof. Marek Gzik w ŚLĄZAQ: Największy sukces samorządu to fakt, że władza centralna utraciła monopol

Autor: Patryk Osadnik

15/09/2023

Zygmunt frankiewicz 25 lat samorzadu

Może Cię zainteresować:

Frankiewicz: Trzecia kadencja PiS to koniec normalnego samorządu. Recepty? Cały PIT zostaje w budżetach miast

Autor: Marcin Zasada

24/09/2023

Katarzyna stachowicz patryk osadnik

Może Cię zainteresować:

Katarzyna Stachowicz: "Dofinansowanie in vitro to kluczowy projekt". Na jakim jest etapie?

Autor: Patryk Osadnik

28/09/2023

Subskrybuj ślązag.pl

google news icon

czytaj więcej:

Jan olbrycht

Marszałek miał być wojewodą. Wojewoda miał być ministrem

Protest CPK Mikołów

Czy nowy rząd to na pewno koniec planu kolei do CPK?

Radzionkow cholonek rosa bieda 06

Nowa ekspertyza do ustawy o j. śląskim jako regionalnym

Spadochroniarze

Politycznych spadochroniarzy u nas łączy jedno wielkie nic

Sejmik woj śląskiego

Za nami 25 lat z marszałkiem i nowymi granicami województwa

Adam Michnik w Bytomiu

"W Warszawie nie rozumieją Śląska i niewiele o nim wiedzą"

Jakub chelstowski

Rozwód marszałka z PiS: "Przesądziło spotkanie z Kaczyńskim"