Fundusz Sprawiedliwej Transformacji ma ułatwić krajom Unii Europejskiej osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Na ten cel tylko w latach 2021-2027 przewidziano 17,5 mld euro. Polska ma być największym beneficjentem programu i otrzymać około 20 proc. tej kwoty, a połowa dotacji powinna trafić do województwa śląskiego.
To gigantyczne pieniądze, o których przeznaczeniu należy dyskutować, dlatego jako portal ŚLĄZAG zorganizowaliśmy debatę, w której udział wzięli:
- Jerzy Buzek - europoseł,
- Halina Bieda - posłanka,
- Michał Staniszewski - przewodniczący Rady Miejskiej w Bytomiu,
- Krzysztof Ćwichoń - Klaster Innowacji Energetycznych w Bytomiu.
Dyskusja odbyła się w Bytomiu, ponieważ to miasto, które niegdyś odpowiadało za 2 proc. PKB całej Polski, ale zapłaciło za to ogromną cenę i po latach eksploatacji przemysłowej wymaga sprawiedliwej transformacji, która powinna zacząć się właśnie od niego.
- Bytom jest w sercu tego przedsięwzięcia i w pewnym sensie wszyscy spoglądamy na to miasto. Komisarz Elisa Ferreira miała do wyboru wiele miast w Unii Europejskiej, ale - w momencie uruchamiania Fundusz Sprawiedliwej Transformacji - przyjechała właśnie do Bytomia. Pamiętam, jak jechaliśmy tramwajem, którym solidnie trzęsło, uśmiechała się ze zrozumieniem, że tu rzeczywiście jest sporo do zrobienia - powiedział Jerzy Buzek, otwierając debatę.
CAŁĄ DEBATĘ MOŻECIE ZOBACZYĆ NA YOUTUBE:
Jak podkreślił, w Funduszu Sprawiedliwej Transformacji najważniejsze jest wsparcie ludzi, którzy będą musieli zmienić pracę i się przekwalifikować, inwestycje, które zapewnią nowe miejsca pracy, a także ochrona środowiska oraz związany z tym aspekt społeczny, czyli poprawa warunków życia.
- Transformacja musi zmierzać w kierunku nowego przemysłu, czyli przemysłu opartego na nowoczesnych i zielonych technologiach. Jeśli na coś może liczyć Bytom, to przede wszystkim na zmianę w tym kierunku - ocenił Jerzy Buzek.
- Wbrew pozorom jesteśmy całkiem nieźle przygotowani na transformację energetyczną. Wynika to z tego, że niegdyś były tutaj przyłączane bardzo wysokie moce energetyczne, więc mamy w tej kwestii dość sporą nadwyżkę. Jesteśmy chyba jedynym miastem tej wielkości, które rozwinęło projekty instalacji fotowoltaicznych w oparciu o istniejące warunki przyłączeniowe. Mamy ogromny potencjał do produkcji zielonej energii - podkreślił Krzysztof Ćwichoń.
Halina Bieda zwróciła uwagę na to, że aby w pełni wykorzystać możliwości procesu sprawiedliwej transformacji, trzeba uporządkować kwestię własności terenów, które znajdują się w granicach danych samorządów, a bardzo często należą do Skarbu Państwa lub Spółki Restrukturyzacji Kopalń.
- Sposób funkcjonowania SRK powinien zostać zmieniony. To spółka, która miała restrukturyzować zakłady, a tak naprawdę przejmuje ich majątki, ma pewien zasób mieszkaniowy, w sprawie którego zarządzania wielokrotnie interweniowałam. Jako Koalicja Obywatelska mamy taki pomysł, aby tereny należące do SRK przekazać samorządom i wierzę, że tak może się stać, bo to zależy tylko i wyłącznie od woli politycznej - wyjaśniła Halina Bieda.
- Jesteśmy obecnie gotowi jeśli chodzi o projekty, które chcemy złożyć w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Klaster Innowacji Energetycznych jest tego dobrym przykładem (…) Uważam, że to może być koło zamachowe nie tylko dla miasta, ale całego regionu - dodał Michał Staniszewski.
