Ulica Graniczna: od peryferii do centrum Katowic. Spacerem przez historię, zabudowę i codzienność miasta

Jeszcze sto lat temu były to peryferia miasta, dziś – jego centrum. Graniczna łączy Zawodzie z Osiedlem Paderewskiego, a przy tym historię z nowoczesnością.

Historia i przemiany

Nazwa ulicy przypomina o dawnej granicy Katowic i Bogucic. W dwudziestoleciu międzywojennym powstały tu Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe – dziś Politechnika Śląska, perła modernizmu. W czasie okupacji nosiła nazwę Freiligrathstraße. Graniczna kryje też miejsca pamięci – ścianę Pawła Stellera, monumentalny Pomnik Żołnierza Polskiego, a jeszcze niedawno brutalistyczny gmach Śląskiego Instytutu Naukowego.

Charakter i zabudowa

Ulica o długości ponad 1,6 km przecina serce Katowic. Znajdziemy tu kościół Wniebowzięcia NMP, Bibliotekę Śląską, szkoły, przedszkola, instytucje publiczne i firmy. Graniczna to przestrzeń, w której codzienność splata się z instytucjonalnym życiem miasta.

W latach 70. i 80. powstało tu jedno z największych osiedli Katowic – Osiedle im. Ignacego Jana Paderewskiego. 22 wieżowce, pawilony handlowe i szkoły miały pomieścić 20 tysięcy mieszkańców. Dziś to klasyk urbanistyki epoki wielkiej płyty.

Graniczna dziś, czyli przestrzeń codzienności

Graniczna to nie tylko historia – to także codzienność: autobusy, szkoły, biura, sklepy. Symbol lat 90., Centrum Handlowe Belg, zniknęło w 2024 roku, ustępując miejsca nowym planom. Kamienice, budynki Politechniki, klasztor sióstr Maryi Niepokalanej – to świadectwa bogatej przeszłości. Graniczna łączy dzielnice i pokolenia, będąc arterią pamięci i miejskiej tożsamości.

Nasz spacer kończymy przy Dolinie Trzech Stawów – miejscu rekreacji i wypoczynku, odwiedzanym przez mieszkańców całego regionu. Obok przebiega autostrada A4 i wznosi się CH 3 Stawy – symbole współczesnego rozwoju Katowic. Graniczna to Katowice w pigułce – z ich przeszłością, teraźniejszością i przyszłością.