Ciasny terminal, niewielki parking i 29 tysięcy pasażerów w roku. Tak wyglądało lotnisko w Pyrzowicach trzydzieści lat temu

W maju minie 30 lat, odkąd lotniskiem w Pyrzowicach zarządza Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze. Infrastruktura, którą przejęła wówczas spółka od Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” była, delikatnie mówiąc, skromna. Na dodatek część lotniska zajmowało jeszcze wojsko. Zobaczcie, jak wyglądał w latach 90. XX wieku Katowice Airport, który dziś – realizując kolejne inwestycje – przygotowuje się do obsługi 10 milionów pasażerów rocznie.

Historia pyrzowickiego lotniska sięga lat II wojny światowej – jako część poligonu doświadczalnego Schendek należało do największych (20 tys. hektarów powierzchni) niemieckich lotnisk. Po wojnie zostało przystosowane do działalności wojskowych samolotów odrzutowych. Od 1951 roku aż do 1987 w Pyrzowicach stacjonował 39. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPK, ale w 1964 roku oddano na lotnisku do użytku nowy pas startowy, z którego wystartował pierwszy samolot pasażerski. Regularne loty rozpoczęto jesienią 1966 roku – PLL LOT uruchomił wówczas połączenie z Warszawą. Przez lata lotnictwo cywilne dzieliło więc Pyrzowice z wojskiem – jeszcze w latach 90. XX wieku stacjonowała tu 2. eskadra 11. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego z Wrocławia-Strachowic. Po raz ostatni wojskowy MIG-21 wystartował z Pyrzowic w maju 1999 roku.

Lotnisko cywilne i wojskowe

I właśnie lata 90. XX wieku okazały się przełomowe dla pyrzowickiego lotniska, choć trzeba przypomnieć, że to wtedy ówczesne województwo katowickie zostało pozbawione komunikacji lotniczej. Ostatni samolot Polskich Linii Lotniczych LOT odleciał z Pyrzowic do Warszawy 28 października 1990 roku, a na lotnisku pozostało tylko wojsko. Jednak w marcu 1991 roku powstało Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA. Spółka przejęła zarządzanie lotniskiem od Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze”, podpisano także porozumienie z wojskiem. GTL oficjalnie zaczęło zarządzać lotniskiem 6 maja 1994 roku. (Interesujesz się Śląskiem? Zapisz się i bądź na bieżąco - https://www.slazag.pl/newsletter).

Początki nie były łatwe. Infrastruktura do obsługi cywilnego ruchu lotniczego przejęta od „Portów Lotniczych” pozostawiała wiele do życzenia. Składały się na nią niewielki terminal pasażerski o powierzchni 550 mkw. (powstał jeszcze w latach 60. XX wieku), parking dla 125 pojazdów i niewielka płyta postojowa, na której mogły stanąć cztery samoloty wielkości Tu-134. W drugiej, północno-wschodniej, części lotniska nadal stacjonowało wojsko, które korzystało ze swojej płyty postojowej. Wspólna droga startowa miała 2 380 metrów długości i 60 metrów szerokości, a szerokość równoległej drogi kołowania wynosiła 13,5 metra. Pas oświetlał wojskowy system LUCZ. Co więcej, również dzięki wojskowemu kablowi można było utrzymywać łączność telefoniczną z cywilną centralą w Bytomiu.

29 tysięcy pasażerów w 1994 roku

Pierwszym zadaniem nowego zarządcy lotniska była rozbudowa terminala. Pierwszy etap prac zakończony został w 1994 roku, wzrosła wówczas jego powierzchnia. W kolejnym etapie, zakończonym w 1998 roku, dobudowano piętro, gdzie znalazły się między innymi biura czy restauracja. Także w latach 90. XX wieku podjęto decyzję o budowie terminala towarowego, a pierwszym użytkownikiem nowej infrastruktury została w sierpniu 1996 roku firma kurierska DHL, która uruchomiła w Pyrzowicach swoją bazę operacyjną na Polskę Południową. Wojsko opuściło Pyrzowice w 1999 roku, co umożliwiło GTL SA realizację kilku inwestycji. Zdecydowano o poszerzeniu z 15 do 23 metrów głównej, równoległej do drogi startowej drogi kołowania, a na przełomie wieków wydłużono o 420 metrów drogę startową, która osiągnęła długość 2 800 metrów.

W 1994 roku w Pyrzowicach obsłużono 29 tys. podróżnych, ale w 1999 roku było to już 170 tysięcy pasażerów. Rozwijał się także ruch towarowy, stąd pojawiła się konieczność rozbudowy infrastruktury nawigacyjnej. O inwestycji w Pyrzowicach zadecydowała Agencja Ruchu Lotniczego, która pod koniec lat 90. XX wieku była częścią Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Wojskowa wieża kontroli, znajdująca się we wschodniej części lotniska nie spełniała wymagań nowoczesnego lotniska cywilnego. Nową wieżę kontroli Agencja postanowiła wybudować przy terminalu pasażerskim i cywilnej płycie postojowej samolotów. Inwestycja została zakończona w listopadzie 1999 roku, a pracę w nowej wieży cywilni kontrolerzy ARL rozpoczęli w 2000 roku. Wieża miała 23 metry wysokości i 500 mkw. powierzchni użytkowej. Charakterystyczny, przypominający... rzeźbę Pucharu Świata FIFA, środek radiolokacyjny powstał już w XXI wieku.

Lata 90., czyli… jedna droga do Pyrzowic

Dziś do Katowice Airport dojechać można koleją, ekspresówką S1, zmodernizowaną DW913 czy autostradą A1, ale w połowie lat 90. XX wieku do lotniska prowadziła tylko jedna droga – przez centrum Pyrzowic. Mieszkańcy skarżyli się na coraz większy ruch i hałas, rosła też liczba pasażerów, podjęto więc decyzję o budowie obwodnicy. Drogę o długości 2,3 km oddano do użytku jesienią 1998 roku. Kolejne drogowe inwestycje realizowano już w kolejnym dziesięcioleciu. Podobnie jak budowę nowego terminala B, w którym obsługiwano ruch do i ze Strefy Schengen. W terminalu A obsługiwany był natomiast ruch wylotowy i przylotowy z krajów Non-Schengen.

Zobaczcie zatem, jak wyglądało pyrzowickie lotnisko w latach 90. XX wieku. Patrząc na te zdjęcia trudno uwierzyć, że w tym roku Katowice Airport ma obsłużyć 6 milionów pasażerów, w 2028 – nawet 8 milionów, a w latach 2032-33 – 10 milionów.

Styczeń był rekordowy dla lotniska w Pyrzowicach

Może Cię zainteresować:

Rekordowy początek roku w Pyrzowicach. Do końca grudnia lotnisko obsłuży 6 milionów pasażerów?

Autor: Grzegorz Lisiecki

19/02/2024

Artur Tomasik

Może Cię zainteresować:

Półtora miliarda złotych na inwestycje w Pyrzowicach. Artur Tomasik, prezes GTL: „Sądzę, że uda nam się stworzyć dobrze zaprojektowany, funkcjonalny port”

Autor: Grzegorz Lisiecki

09/02/2024

Terminal główny

Może Cię zainteresować:

Lotnisko w Pyrzowicach: 1,5 miliarda złotych na inwestycje w latach 2024-28. Najważniejsza z nich to nowy terminal za 950 milionów złotych

Autor: Grzegorz Lisiecki

05/02/2024

Subskrybuj ślązag.pl

google news icon