Przemysław Jendroska
Alojzy Lysko teatr

"Hanka" śląskim "Hamletem"? Posłuchajcie, jak Alojzy Lysko opowiada o Śląsku i języku matki - języku ocalonym

Alojzy Lysko był gościem kolejnego odcinka podcastu UNIWERSYTET LATAJĄCY ŚLĄSK. „To wy decydujecie, czy na Śląsku pojawi się Hamlet...” – takimi słowami pełnymi pasji i głębokiego przywiązania do śląskiej kultury Alojzy Lysko – pisarz i obrońca śląskiego języka – zabrał nas w podróż przez pamięć, tożsamość i siłę mowy, która rodzi się w domu, a potem zdobywa świat.

Teatr Śląski jest dla Lyski „domem złotym śląskiej duchowości”. W rozmowie, którą poprowadziłem na scenie Wyspiańskiego, rozbrzmiały opowieści o „Hamlecie w kiecce” – Hance, granej przez naszą Grażynę Bułkę, która – jak mówił Lysko – może stać się dla nas właśnie Hamletem.

Z ogromnym wzruszeniem słuchaliśmy, jak Alojzy Lysko mówił o śląszczyźnie jako o języku matki – języku ocalonym. Nie „gwara”, nie „dialekt”, ale pełnowartościowy kod kulturowy, w którym zaklęta jest historia, emocje i niepowtarzalność śląskiej duszy.

Rozmowa była nie tylko hołdem dla śląskiej mowy, ale też wezwaniem do działania:

  • o pomnik Hanki na terenie Strefy Kultury,
  • o dumę z naszej mowy,
  • o miejsce dla śląskiego Hamleta – zrodzonego z tej ziemi i w tym języku.

UNIWERSYTET LATAJĄCY ŚLĄSK to cykl spotkań ze śląskim językiem, kulturą, duchowością i historią. Będziemy śląskość pogłębiać, rozszerzać, wywyższać i nicować. Większość naszych spotkań będzie odbywać się w języku śląskim. W głowach będziemy szukać dawno nieużywanych przez nas śląskich słów, by jak najakuratniej opisać rzeczywistość.

UNIWERSYTET LATAJĄCY ŚLĄSK – skąd nazwa? Uniwersytet, bo chcemy się uczyć od siebie nawzajem, spotykać się i zadawać pytania, najlepiej te trudne, przesuwające granice zrozumienia. Latający, bo nieuznający ograniczeń w myśleniu, uznający za to myślowe szybowanie za formę oswajania świata. Latający także, bo zmieniający miejsce spotkań w obrębie teatru. A Śląsk? Śląsk to Śląsk. Nieposkromiony, irytujący, niezrozumiały, opętańczo piękny. Ale zawsze najważniejszy, zawsze nasz.

Podcast do posłuchania tutaj: https://open.spotify.com/episo...

Mianujom mie hanka i nikaj dwa teatry radio katowice

Może Cię zainteresować:

„Nikaj” Zbigniewa Rokity i „Hanka” Alojzego Lyski obsypane nagrodami w Sopocie

Autor: Arkadiusz Szymczak

01/07/2025

Grażyna Bułka na benefisie Alojzego Lyski

Może Cię zainteresować:

Mianujom tramwaje Hanka. Grażyna Bułka będzie ich matką chrzestną

Autor: Tomasz Borówka

03/06/2025

Czy Polska jest przyjazna dla języków mniejszych? Spotkanie Teatr Śląski

Może Cię zainteresować:

Czy Polska jest przyjazna dla języków mniejszych? I co by się musiało stać, żeby się taką stała, jeśli jeszcze nią nie jest?

Autor: Marcin Musiał

31/05/2025