II Rudzki Festiwal Dziedzictwa odbędzie się od 5 do 7 września 2025
„Kop, gdzie stoisz”, czyli Rudzki Festiwal Dziedzictwa pięknie się rozrasta. Po I edycji, która odbyła się w 2024 roku i zgromadziła - mimo ulewy - sporo uczestników - przyszedł czas na kolejną odsłonę tego wydarzenia, organizowanego w Rudzie Śląskiej przez Stowarzyszenie TURuda.
II edycja imprezy odbędzie się od 5 do 7 września 2025 r. (piątek-niedziela).
– Tym razem festiwal odbywa się pod hasłem „Kop po zwycięstwo”, nawiązującym do tradycji zakładania ogrodów działkowych w trudnych czasach, na przykład podczas wojen - mówi kurator festiwalu, Adam Kowalski ze Stowarzyszenia TURuda, również koordynator rudzkiego Wielkiego Pieca. - Razem uprawiamy ogród naszego dziedzictwa i wspólnie odpowiadamy za jego dary. Żeby zebrać dobry plon, musimy wpierw wygrać sami ze sobą - z naszym lenistwem, obojętnością, egoizmem, arogancją i przenoszeniem odpowiedzialności na innych. To właśnie zwycięstwo, po które zmierzamy. A że czasy są trudne, to być może podświadomie wywołaliśmy właśnie taki motyw... – dodaje Kowalski.
W tym roku formuła wydarzenia została poszerzona o nowe formy. Obok spacerów i wycieczek organizatorzy zapraszają m.in. na sobotni zestaw wydarzeń pod wspólną nazwą „Cztery żywioły – Ziemia”, na który złożą się prezentacje, spacery i warsztaty botaniczne, geologiczne oraz ornitologiczne, głównie na terenie Steinbrucha czyli rudzkiego kamieniołomu piaskowca.
Najważniejszym punktem festiwalu będzie wystawa fotograficzna „Galeria w Czerni i Zieleni – Węglowa Atlantyda”. Jej kuratorami są Arkadiusz Gola i Michał Szalast, a autorem idei Adam Kowalski. Wiodącym wątkiem projektu są złożone relacje człowieka i przyrody w krajobrazie poprzemysłowej Rudy. Grupa kilkunastu fotografików z Polski i Czech dokumentowała plener dzielnicy, dokonując artystycznej, autorskiej interpretacji jej przestrzeni. Stowarzyszenie z dumą podkreśla, że do tego międzynarodowego grona dołączyła również legendarna Joanna Helander.
Oczywiście nie zabraknie spacerów, z których zasłynął festiwal. Ciekawie zapowiada się piątkowy zestaw mikrowypraw śladami Franza Pielera, połączony z świętowaniem urodzin hrabiego Franza Von Ballestrema oraz zwiedzaniem kościoła św. Józefa i krypt z ks. proboszczem Adamem Brzyszkowskim oraz Rafałem Kowalskim – autorem monografii rodziny hrabiowskiej. Nowością będzie spacer dźwiękowy „Audio-video-disco”, współprowadzony przez dr. Jacka Kurka oraz Adama Kowalskiego. Jak zapowiadają członkowie Stowarzyszenia, będzie to „historyczno-fantazyjny wideoklip na żywo”.
Niedziela upłynie pod znakiem gry terenowej „Opowieści z węgla, cegły i kamienia”, której uczestnicy zmierzą się z specjalnie przygotowanymi zagadkami i wyzwaniami związanymi z rudzką historią. Gra zakończy się piknikiem na terenie I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza. Samą szkołę będzie można tego dnia zwiedzić z przewodnikiem.
- To zupełnie nowa historia łączącą w sobie elementy grywalizacji, teatralizacji i mikro – krajoznawstwa - zachęca Adam Kowalski. - Na graczy będą czekać wyzwania logiczne, zadania na spostrzegawczość i sceny fabularne. Przewidzieliśmy też integrację w popularnym Micku, który w tym roku obchodzi jubileusz 130-lecia powstania. Muszę dodać, że nagrody w tym roku są naprawdę niezłe, a statuetką za zajęcie pierwszego miejsca będzie legendarna rudzka cegła – towar absolutnie bezcenny i deficytowy
Organizatorem wydarzenia jest Stowarzyszenie TURuda, a współorganizatorami i partnerami m.in. Miasto Ruda Śląska, program Spójnik będący częścią programu Katowic i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii jako Polskiej Stolicy Kultury 2027. Przede wszystkim to jednak przedstawiciele lokalnego środowiska - klub sportowy Slavia Ruda Śląska, I L.O. im Adama Mickiewicza w Rudzie Śląskiej, Fundacja Minionej Epoki i Muzeum PRL, Champion Pub, ale w praktyce to wiele nieinstytucjonalnych podmiotów oraz osób prywatnych mieszkających i pracujących w Rudzie.
- Od początku bardzo nam zależało, żeby Festiwal był przedsięwzięciem społecznościowym, wspólnototwórczym, sieciującym lokalnych aktywistów, przedsiębiorców, instytucje, środowisko sportowe - tłumaczy Adam Kowalski. - Cieszymy się, że w tym roku mamy tylu lokalnych partnerów – sklepy, bary, zakłady usługowe, restauracje, ludzi chętnych do dystrybucji ulotek, plakatów, udostępniających nasze posty i informacje. Myślę, że w czasach kryzysu relacji, upolitycznieniu i zawłaszczaniu instytucji taki nieomal sąsiedzki, oddolny, partycypacyjny, trochę punkowy model działania oparty o zasadę D.I.Y. czyli „zrób to sam” jest racjonalną alternatywą. To wielki sukces tej dzielnicy i dowód, że razem kopiemy po tytułowe zwycięstwo.
Szczegóły dotyczące Rudzkiego Festiwalu Dziedzictwa „Kop, gdzie stoisz" można śledzić na profilu TuRuda na Facebooku oraz na stronie www.turuda.pl. Wszystkie wydarzenia są bezpłatne. Na niektóre obowiązują jednak zapisy.
Projekty „Cztery żywioły – Ziemia” oraz „Galeria w Czerni i Zieleni – Węglowa Atlantyda” realizowane są w ramach projektu „Laboratoria czwartej przyrody: aktywizacja społeczności Fundusze Europejski dla Śląskiego 2021–2027 (Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji)".
Gra Terenowa „Opowieści z węgla, cegły i kamienia” realizowana jest ze środków programu „Spójnik” będącego częścią programu Katowic i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii jako Polskiej Stolicy Kultury 2027.
Dokładny program II Rudzkiego Festiwalu Dziedzictwa w Rudzie Śląskiej
5 września (piątek) – Drugo zmiana
- 17:00–18:30 – Franz Pieler Show – spacer biograficzny
Zbiórka: brama cmentarza przy ul. Porembskiej
Prowadzenie: Adam Kowalski
- 18:45–19:45 – Czarne Anioły u bram Jerozolimy – zwiedzanie kościoła św. Józefa
Prowadzenie: ks. Adam Brzyszkowski - 19:45–20:30 – Geburstag hrabiego Franza – zwiedzanie krypt Ballestremów
Prowadzenie: Rafał Kowalski - 21:15 – Koncert: Marek McCarron Trio
Miejsce: Champion Pub, ul. Powstańców 16A
6 września (sobota) – Sobotnio szychta: Cztery żywioły (ziemia)
- 09:00–10:45 – pTAK jest! – spacer ornitologiczny po Steinbruchu
Prowadzenie: Karolina Skorb (Górnośląskie Towarzystwo Ornitologiczne)
Zbiórka: Lokalne Centrum Tradycji, Szyb Franciszek - 11:00–12:45 – De Re Botanica – spacer botaniczny
Prowadzenie: dr hab. Adam Stebel (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Zbiórka: Kapliczka przy TOZ Fauna - 11:00–14:00 – Zielnik Rudzki – warsztaty zielarskie i ogrodnicze
Prowadzenie: Natalia Zdrzałek (Śląski Ogród Botaniczny)
Miejsce: Szyb Franciszek - 14:00–14:50 – Co nam zostało z tamtej Rudy – zwałowiska pocynkowe w krajobrazie Górnego Śląska
Wykład i prezentacja: dr hab. inż. Iwona Jonczy, prof. PŚ i dr inż. Arkadiusz Pawlikowski
Miejsce: Szyb Franciszek - 15:00–16:30 – Na tropach karbonu – spacer geologiczno-geograficzny
Prowadzenie: dr Wojciech Krawczyński (Uniwersytet Śląski)
Zbiórka: Szyb Franciszek - 16:00–18:00 – Sandbahna – spacer zieloną arterią Metropolii (dawna linia przemysłowa 309)
Prowadzenie: Joanna Stebel (Sassy Silesian)
Zbiórka: kapliczka przy ul. Potokowej - 19:00–22:00 – Galeria w czerni i zieleni – Węglowa Atlantyda
Wernisaż wystawy fotograficznej: Arkadiusz Gola, Michał Szalast, Adam Kowalski
Miejsce: Szyb Franciszek - 22:00–00:00 – Integracja w klubie festiwalowym
Miejsce: Champion Pub, ul. Powstańców 16A
7 września (niedziela) – Niedzielno szychta
- 10:00–15:00 – Galeria w czerni i zieleni – zwiedzanie z artystami
Miejsce: Szyb Franciszek - 10:00–12:00 – Audio-Video-Disco – Ruda w dźwiękach i obrazach (spacer dźwiękowy)
Prowadzenie: dr Jacek Kurek, Adam Kowalski
Zbiórka: Dom Karola Goduli / ruiny Zamku Rudzkiego - 12:00–16:00 – Opowieści z węgla, cegły i kamienia – gra terenowa
Start: Szyb Franciszek
Meta: I LO w Rudzie Śląskiej - 12:30–14:00 – Rudzki sport – spacer historyczny
Prowadzenie: Andrzej Godoj
Zbiórka: Przystanek Ruda Południowa (kier. Bytom) - 14:30–16:00 – Powrót do szkolnych ław – spacer po I LO
Prowadzenie: Paweł Lukawski
Zbiórka: ul. Mickiewicza 15 - 16:00–20:00 – Dychomy w Micku – pofestiwalowa zegrodka
Zakończenie gry terenowej, grill, koncert akustyczny
Miejsce: Dziedziniec I LO, ul. Mickiewicza 15 - 20:00 – Koncert: Starless Void – Wieczorne tompniyńcie
Miejsce: Champion Pub
Może Cię zainteresować:
Klimatyczna Bytomka, czyli cykl warsztatów i spacerów badawczych wzdłuż naszej śląskiej rzeki
Może Cię zainteresować:
Z szuflad do sieci, by każdy mógł pośpiewać. Górnicze śpiewniki dostępne online
Może Cię zainteresować:
