Weneckie Biennale to najważniejsze architektoniczne wydarzenie na świecie. Co dwa lata włoskie miasto w Lagunie wypełnia się nowatorskimi instalacjami, stanowiącymi zobrazowanie bieżących wyzwań, przed którymi stoi architektura. Poza pawilonami narodowymi, w wielu miejscach Wenecji odbywają się wystawy towarzyszące, na których zaproszeni architekci przedstawiają swoją odpowiedź na temat przewodni Biennale. W tym roku jest to „Laboratorium Przyszłości”.
Wystawy w historycznym kompleksie „Arsenale” oraz w ogrodach „Giardini della Biennale” zostały w tym roku zdominowane przez tematy dotyczące Afryki. W efekcie najbardziej znani europejscy architekci umieścili swoje ekspozycje na wystawach zlokalizowanych w Palazzo Bembo oraz w Palazzo Mora. Tam trafili też architekci ze Śląska - KWK Promes oraz Franta Group, którzy byli jednocześnie jedynymi przedstawicielami Polski na wystawach towarzyszących świętu światowej architektury.
Uwagę międzynarodowych krytyków zwróciła wystawa KWK Promes Roberta Koniecznego, zlokalizowana w Palazzo Bembo. Pracownia z Katowic zaprezentowała tam Galerię Sztuki Współczesnej PLATO w Ostrawie, stanowiącą świetny przykład nadania nowej funkcji historycznemu budynkowi, przy zastosowaniu innowacyjnych technologii.
Realizacja Galerii PLATO jest efektem konkursu na transformację starej poprzemysłowej rzeźni. Kiedy architekci z KWK Promes przybyli na wizję lokalną, zobaczyli podupadający budynek z różnej wielkości otworami powycinanymi w przypadkowych miejscach. Zamiast zabudowywać te otwory cegłą, tak jakby ich nigdy nie było, Robert Konieczny z zespołem postanowili pozostawić je jako skróty łączące budynek z miastem. Co więcej, otwory zostały wypełnione obrotowymi ścianami, dzięki którym sztuka nie pozostaje już zamknięta wewnątrz budynku, a artyści i kuratorzy mogą wychodzić ze swoimi wystawami na zewnątrz. Zastosowanie mobilności w architekturze stworzyło zatem dla sztuki zupełnie nowe, niespotykane dotąd możliwości, dzięki czemu staje się ona bardziej dostępna dla szerokiej publiczności.
„To zdecydowanie najciekawsza wystawa w całym Palazzo Bembo” - tak o prezentacji KWK Promes wypowiadał się Steve De Micoli, maltański architekt z pracowni DeMicoli & Associates, która również wystawiała się w zlokalizowanym przy moście Rialto pałacu. Poza mobilnością, De Micoli docenił również bioróżnorodny park, który powstał na placu otaczającym nową Galerię PLATO. Mimo, że według pierwotnych założeń miał on być betonowy, Robert Konieczny przekonał władze Ostrawy do wprowadzenia tam naturalnych wodoprzepuszczalnych nawierzchni, zielonych łąk kwietnych i naturalnych retencji.
Warto również dodać, że sposób zaprezentowania wystawy KWK Promes nie był przypadkowy. Pracownia z Katowic przedstawiła Galerię PLATO w postaci stron z monografii zatytułowanej „Buildings + Ideas”, którą KWK Promes tworzy we współpracy z Philipem Jodidio. Premiera tej książki zaplanowana jest na jesień, jendak odwiedzający wystawę w Palazzo Bembo mogą już teraz zapoznać się z jednym z rozdziałów.
Przez wystawę przewinęły się już dziesiątki architektów oraz miłośników architektury, dzieląc się następnie swoimi przemyśleniami w mediach społecznościowych. „To świetny projekt” - tak o zaprezentowanej Galerii PLATO napisał na Facebooku Vladimir Belogolovsky, amerykański krytyk architektury, na co dzień współpracujący z popularnym portalem ArchDaily.
W innej części Palazzo Bembo znalazła się wystawa drugiego śląskiego architekta - Macieja Franty. Odpowiadając na temat „Laboratorium Przyszłości”, jego pracownia (Franta Group) zaprezentowała Villę Reden w Chorzowie. To przykład zrównoważonego projektowania przy uwzględnieniu rosnących w pobliżu drzew, tak aby jak największy drzewostan pozostał na działce.
Ciekawym elementem prezentacji chorzowskiego projektu była grafika zaprojektowana szczególnie na okoliczność Biennale Architektury przez Adę Jarzębowską, To graficzka i ilustratorka pochodząca z Poznania, znana z charakterystycznych kolaży.
Wystawy śląskich architektów pozostaną w Palazzo Bembo aż do 26 listopada 2023.
Weneckie Biennale Architektury pokazuje, że projekty śląskich architektów coraz szerzej docierają do międzynarodowej publiczności. Pozostaje mieć nadzieję, że podczas kolejnych edycji światowej wystawy architektury do KWK Promes oraz Franta Group dołączą kolejne pracownie, wnoszące wartościowy głos w dyskusję o przyszłości naszych miast.
