W pierwszych stuleciach swego istnienia (a istniały od średniowiecza) Świętochłowice rozwijały się powoli. Rewolucję - dosłownie, bo przemysłową - przyniosła pierwsza połowa XIX wieku. W jego latach 20. powstała w Chropaczowie pierwsza kopalnia węgla kamiennego, o nazwie „Król Saul”, a przy niej huta cynku „Fanny”. Analogicznie w Świętochłowicach uruchomiono hutę „Bethlen-Falva” (późniejszą „Florian”, istniejąca do dziś jako oddział ArcelorMittal Poland S.A.) i kopalnię „Fausta”.
Świętochłowice i Donnersmarckowie
Zakładów przemysłowych
szybko przybywało, a istniejące się rozbudowywały; w pierwszych
inwestycjach prym wiódł ród przemysłowych magnatów Henckel von
Donnersmarcków. „Faustę” z czasem zintegrowano z paroma innymi
kopalniami, tworząc kopalnię „Deutschland” (później
„Polska”). W Lipinach, powstałych już w wyniku rewolucji
przemysłowej (w nich samych narodziło się tymczasem osiedle
robotnicze Piaśniki), założono kopalnię „Matylda”. Tam też
powstała huta cynku „Silesia”. Na gruntach pod Świętochłowicami
uruchomiono Eintrachthütte (później huta „Zgoda”). Dała ona
początek osadzie robotniczej o tej samej nazwie, przyłączonej do
Świętochłowic w 1929 r. W 1845 r. do Świętochłowic dotarła
kolej żelazna z Wrocławia.
Historycy twierdzą, że dzięki Donnersmarckom małe w XIX wieku Świętochłowice szybko urosły do znaczącej osady przemysłowej, a potem powiatowej miejscowości. I to właśnie z inicjatywy Guido Henckel von Donnersmarcka w 1879 r, została zbudowana ul. Katowicka.
Pod numerem 30 mieści się zresztą budynek Dyrekcji Kopalń i Hut Donnersmarcków. Dziś mocno zniszczony. Ulica wielokrotnie zmieniała swoją nazwę. Była to Bahnhofstraße (Dworcowa), Wolności, Adolf-Hitler-Straße oraz Armii Czerwonej.
Poza byłą dyrekcją zakładów Donnersmarcków przy ul. Katowickiej znajduje się gmach Urzędu Miejskiego, wieża ciśnień, wieża zegarowa, hala targowa oraz dwa kościoły – katolicki Piotra i Pawła oraz ewangelicki Jana Chrzciciela. Kamienice wzdłuż ulicy miały secesyjny wystrój, a wiele z nich było tzw. domami urzędniczymi. W 2003 roku zachodnią cześć ulicy zamieniono w deptak.
Trudny wiek Świętochłowic
W XX wieku rozwój Świętochłowic wyhamował. Nie tylko gospodarczy, bo i terytorialny - miasto centralnie położone w sercu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, pomiędzy konkurencyjnymi ośrodkami, jak Chorzów, Bytom i Ruda Śląska, nie miało takich możliwości ekspansji jak np. położone peryferyjnie Katowice, Gliwice czy nawet Zabrze. Zaawansowane w chwili swego wdrażania technologie przemysłowe, w swoim czasie najnowocześniejsze w Niemczech i Polsce, stopniowo się starzały, stając się coraz mniej efektywne i wywierając coraz bardziej degradujący wpływ na środowisko naturalne i warunki życia mieszkańców. XXI wiek przyniósł kres wydobyciu węgla i ograniczenie produkcji hutniczej.
Może Cię zainteresować:
