W poniedziałek 15 grudnia 2025 r. – W Bibliotece Śląskiej w Katowicach odbył się Wielki Finał jubileuszowej, XV edycji Olimpiady Wiedzy o Górnym Śląsku, przebiegającej w tym roku pod głębokim i ważnym hasłem: „Tragedia Górnośląska. Przywracanie pamięci”. Dwudziestka najlepszych młodych regionalistów, wyłonionych spośród setek uczestników, zmierzyła się z wyjątkowo trudnymi i poruszającymi zagadnieniami historycznymi, społecznymi i kulturowymi.
Młodzi odkrywcy historii
Tegoroczny finał skupił się na dramatycznych wydarzeniach związanych z Tragedią Górnośląską. Uczestnicy, z zapałem i wrażliwością, badali i prezentowali tematy z pogranicza geografii, historii, literatury, języka oraz sztuki i dziedzictwa kulturowego.
Miejscem zmagań młodych olimpijczyków była Sala Parnasos Biblioteki Ślaskiej. To tam uczniowie wygłaszali prezentacje, dogłębnie analizując takie kwestie, jak:
- Ślady upamiętnienia Tragedii Górnośląskiej w przestrzeni publicznej.
- Funkcjonowanie pojęcia Tragedii Górnośląskiej w świadomości mieszkańców wybranych miejscowości.
- Wydarzenia związane z wkroczeniem Armii Czerwonej na tereny Górnego Śląska i ich tragiczne konsekwencje dla ludności cywilnej.
- Historia deportacji mieszkańców Górnego Śląska do Związku Radzieckiego w 1945 roku.
- Zbrodnie i formy represji władzy komunistycznej po II wojnie światowej.
- Postaci górnośląskich bohaterów tragicznych w tekstach kultury.
- Obraz Tragedii Górnośląskiej w przestrzeni publicznej w roku 2025.
Przez sześć godzin, od 9:00 do 15:00, młodzi badacze wykazali się swoją gruntowną wiedzą, dojrzałością w podejściu do trudnych tematów oraz mistrzostwem w sztuce prezentacji.
– To był piękny dzień – skomentował dr Krystian Węgrzynk z Instytutu Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej. – Najbardziej zapamiętam wzruszające relacje uczniów, którzy dzięki naszemu konkursowi odkryli rodzinne opowieści o dramatycznych losach swoich pradziadków w 1945 roku. Jakże lepiej można przywrócić pamięć o Tragedii Górnośląskiej niż w ten sposób! Bardzo Wam i Waszym opiekunom za te wszystkie chwile dziękuję!
Laureaci i wzruszające odkrycia
Po obradach jury ogłoszono werdykt. Na podium stanęli:
- I MIEJSCE: Anna Czarnecka z VIII LO im. Marii Curie-Skłodowskiej w Katowicach, za przejmujący temat: „Ślady upamiętnienia Tragedii Górnośląskiej w przestrzeni publicznej”.
- II MIEJSCE: Katarzyna Pyka z II Liceum Ogólnokształcącego im. Gustawa Morcinka w Rudzie Śląskiej.
- III MIEJSCE: Bartosz Poniewierski z I Liceum Ogólnokształcącego im. 14 Pułku Powstańców Śląskich w Wodzisławiu Śląskim.
Ponadto, Nagrodę Specjalną im. Łucji Staniczkowej, ufundowaną przez Związek Górnośląski, zdobył Karol Spyra, uczeń II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Konopnickiej w Katowicach.
Wszyscy laureaci otrzymali cenne nagrody ufundowane przez śląskich parlamentarzystów – senator Halinę Biedę, posłankę Ewę Kołodziej oraz europosła Łukasza Kohuta. Najważniejszym wyróżnieniem jest jednak preferencyjne przyjęcie na studia na cenionych uczelniach: Uniwersytecie Śląskim oraz Uniwersytecie Jagiellońskim.
– Pamięć to pielęgnowanie przeszłości – mówił w przesłaniu do uczestników konkursu Alojzy Lysko, śląski pisarz i regionalista. To wydobywanie z przeszłości ważnych wydarzeń,, dat, faktów a przede wszystkim naszych bohaterów, postaci wybitnych. Wy, młodzi, w tym konkursie to właśnie robiliście. Wydobywaliście z przeszłości fakty i postacie. Jako członek najstarszego żyjącego pokolenia chciałem wam za to serdecznie podziękować.
My również dziękujemy i gratulujemy Annie, Katarzynie, Bartoszowi, Karolowi oraz wszystkim nagrodzonym, wyróżnionym, a także ich opiekunom, za ogrom pracy i pasję w przywracaniu pamięci o kluczowych, choć często pomijanych, wydarzeniach w historii Górnego Śląska.
Może Cię zainteresować:
