Katowice to stolica Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Choć przymierzano się do tego, aby jej siedziba znalazła się w innym mieście, np. w Bytomia – Gabriel Tobor (burmistrz Radzionkowa) postulował nawet przejęcie i zagospodarowanie na ten cel Elektrociepłowni Szombierki – to na planach i dyskusjach poprzestano.
Rozmowy o przyszłości Metropolii dotyczą przede wszystkim „Wielkich Katowic”, czyli czegoś na wzór miasta stołecznego, gdzie gminy – Będzin, Bytom, Chorzów, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Katowice, Mikołów, Mysłowice, Piekary Śląskie, Radzionków, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Świętochłowice, Tarnowskie Góry, Tychy i Zabrze – częściowo zachowałyby autonomię, ale jako jednostki pomocnicze supermiasta.
Katowice były gospodarzem Szczytu Klimatycznego ONZ – COP24. W Katowicach odbyło się Światowe Forum Miejskie. Katowice odliczają dni do przejęcia tytułu Europejskiego Miasta Nauki. Katowice starają się – w imieniu Metropolii – o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. (Interesujesz się śląsko-zagłębiowską polityką? Zapisz się i bądź na bieżąco - https://www.slazag.pl/newslett...)
Katowice to, Katowice tamto, a kto tak naprawdę rządzi w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii?
Reprezentacja Katowic nie powala na kolana
Przeanalizowaliśmy wyniki wyborów do Sejmu i Senatu RP, które odbyły się 15 października 2023 roku, wzięliśmy pod uwagę polityków, którzy obecnie zasiadają w Parlamencie Europejskim, a także osoby, które zajmują najważniejsze stanowiska w regionie – marszałka województwa śląskiego oraz przewodniczącego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Na tej podstawie stworzyliśmy mapę politycznych wpływów poszczególnych miast.
Reprezentacja Katowic w przyszłym parlamencie nie powala na kolana. To tylko dwie posłanki Koalicji Obywatelskiej: Monika Rosa i Ewa Kołodziej.
Można do tego doliczyć Macieja Kopca (Lewica), ale nie uwzględniliśmy go na mapie, ponieważ w Katowicach mieszka od niedawna. Co prawda w ramach Paktu Senackiego został senatorem z tego miasta, ale wcześniej był posłem z okręgu 30. (Jastrzębie-Zdrój, Rybnik, Żory, pow. mikołowski, raciborski, rybnicki, wodzisławski). Uciekł spod gilotyny, ponieważ – zgodnie z przewidywaniami – jego partia straciła tam mandat sejmowy.
Katowice zostały zresztą boleśnie zweryfikowane. Radni Jarosław Makowski (Koalicja Obywatelska), Barbara Wnęk-Gabor (Koalicja Obywatelska), Dawid Durał (Trzecia Droga) i Piotr Pietrasz (Prawo i Sprawiedliwość) nie dostali się do Sejmu RP. Nie udało się także wiceprezydentom Jerzemu Woźniakowi (Lewica) i Mariuszowi Skibie (Prawo i Sprawiedliwość).
Potencjalny elektorat mieli spory, bo aż 218 tys. osób uprawnionych do głosowania. Posłem z tego samego okręgu (Chorzów, Katowice, Mysłowice, Piekary Śląskie, Rudę śląską, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice, Tychy oraz powiat bieruńsko-lędziński) został za to Łukasz Ściebiorowski (Koalicja Obywatelska) z ponad pięciokrotnie mniejszych Piekar Śląskich. Kluczem do sukcesu byli – bez zaskoczenia – wyborcy z jego miasta, gdzie otrzymał 6575 z 7116 głosów.
W Metropolii rządzą Gliwice i Sosnowiec
Katowice zyskują na tym, że są stolicą i największym miastem Metropolii oraz województwa śląskiego, ale też tracą. Doskonałym przykładem są „jedynki” na listach wyborczych najważniejszych partii, czyli Prawa i Sprawiedliwości oraz Koalicji Obywatelskiej. To Mateusz Morawiecki z Wrocławia i Borys Budka z Gliwic.
Biorąc pod uwagę mapę wpływów, w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii nie rządzą Katowice, ale Gliwice i Sosnowiec, które mają najwięcej reprezentantów na eksponowanych stanowiskach. (Interesujesz się śląsko-zagłębiowską polityką? Zapisz się i bądź na bieżąco - https://www.slazag.pl/newslett...)
Gliwice:
- Borys Budka (Koalicja Obywatelska) – poseł,
- Marta Golbik (Koalicja Obywatelska) – posłanka,
- Marek Gzik (Koalicja Obywatelska) – poseł,
- Krystyna Szumilas (Koalicja Obywatelska) – posłanka,
- Jarosław Wieczorek (Prawo i Sprawiedliwość) – poseł,
- Zygmunt Frankiewicz (Koalicja Obywatelska) – senator.
Sosnowiec:
- Łukasz Litewka (Lewica) – poseł,
- Mateusz Bochenek (Koalicja Obywatelska) – poseł,
- Kamil Wnuk (Trzecia Droga) – poseł,
- Ewa Malik (Prawo i Sprawiedliwość) – posłanka,
- Joanna Sekuła (Koalicja Obywatelska) – senatorka,
- Kazimierz Karolczak – przewodniczący Metropolii.
Oczywiście daleki od demokratycznych praktyk – takich jak przejrzystość mechanizmów publicznych oraz równość wobec prawa – był system, który stworzyło w ciągu ośmiu lat rządów Prawo i Sprawiedliwość, gdzie elementem codzienności stały się podziękowania za to, że dany polityk „coś załatwił” dla miasta lub regionu, a pieniądze najczęściej trafiały do tych samorządów, które miały dobre stosunki z władzą centralną.
Protekcja i lobbowanie za korzystnymi dla swojego miasta lub okręgu wyborczego nie jest jednak niczym złym, o ile na końcu rozstrzyga o tym konkurs, oceniany przez niezależną komisję, a zasady są równe dla wszystkich. Jak wskazuje mapa, na najsilniejsze wsparcie mogą mogą w tym aspekcie liczyć Gliwice i Sosnowiec.
Spadochroniarze osłabiają Metropolię
Wpływy miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii osłabiają spadochroniarze, tacy jak Mateusz Morawiecki (Prawo i Sprawiedliwość), Wanda Nowicka (Lewica), Włodzimierz Czarzasty (Lewica), a także politycy, których ciężko gdziekolwiek przypisać: Maciej Konieczny (Lewica), Bożena Borys-Szopa (Prawo i Sprawiedliwość), Michał Wójcik (Prawo i Sprawiedliwość).
Przypomnijmy deklaracje Mateusza Morawieckiego:
- Centrum Himalaizmu w Katowicach – BRAK,
- Centrum Nauki w Katowicach – BRAK,
- „Programu dla Śląska” (ten z 21 grudnia 2017) – NIEZREALIZOWANY.
Z kolei Włodzimierz Czarzasty miał co tydzień przyjeżdżać do siedziby Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, aby „wyć pod drzwiami” w sprawie połączenia Sosnowca z S1. Zapowiadał remont zamku w Będzinie, a także dworca w Sosnowcu-Maczkach. Nic z tego nie wyszło. W kwestii dworca jest jednak małe usprawiedliwienie – to samo obiecał Mateusz Morawiecki. Obietnicy nie dotrzymał.
Działa także grupa europosłów, którzy pracują szerzej w sprawach całego regionu, dlatego nie przypisaliśmy ich do żadnego miasta. To Łukasz Kohut (Lewica), Jerzy Buzek (Koalicja Obywatelska), Jan Olbrycht (Koalicja Obywatelska) oraz Jadwiga Wiśniewska (Prawo i Sprawiedliwość.
