45. rocznica podpisania Porozumienia Jastrzębskiego. To trzeci taki dokument podpisany latem 1980 r.

Protest górników w Jastrzębiu-Zdroju rozpoczął się w nocy z 27 na 28 sierpnia 1980 r. Był to strajk solidarnościowy z protestującymi załogami Gdańska i Szczecina i przystąpiły dwie największe jastrzębskie kopalnie - Manifest Lipcowy (obecnie Zofiówka) i Borynia”.

Dzień później na miejsce przyjechała delegacja rządowa, ale negocjacje były nieudane i protest eskalował. Powołano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, na czele którego stanął Jarosław Sienkiewicz. Do strajku przyłączyły się także kolejne kopalnie.

Porozumienie Jastrzębskie podpisano 3 września 1980 r.

Kolejna tura negocjacji między MKS-em a stroną rządową rozpoczęła się 2 września. Tym razem rozmowy zakończyły się pozytywnie. 3 września 1980 r., o godz. 5.45, podpisano „Protokół porozumienia zawartego przez Komisję Rządową i Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w dniu 3 września 1980 r. w Kopalni Węgla Kamiennego Manifest Lipcowy”. Do 21 postulatów wysuniętych przez strajkujących na wybrzeżu górnicy dodali własne, a podpisane porozumienie objęło 29 punktów.

- Potwierdzono w nim ustalenia gdańskie, zniesiono 4-brygadowy system pracy w górnictwie (oznaczał on konieczność pracy 7 dni w tygodniu). Władze zobowiązały się do przedstawienia Sejmowi PRL projektu obniżenia wieku emerytalnego w górnictwie. Ważnym ustaleniem było wprowadzenie od 1 stycznia 1981 r. wolnych wszystkich sobót i niedziel (w intencji przedstawicieli władz zapis dotyczył jedynie górników, ale w tekście porozumienia jasno tego nie zaznaczono, co spowodowało na początku 1981 r. konflikt o wolne soboty). Przedstawiciele rządu zgodzili się też na realizację szeregu postulatów socjalno-bytowych, m.in. wpisanie pylicy płuc do wykazu chorób zawodowych – czytamy w Encyklopedii Solidarności.

Ze strony MKS porozumienie podpisali: Jarosław Sienkiewicz (przewodniczący), Stefan Pałka i Tadeusz Jedynak (wiceprzewodniczący), Jan Jarliński, Piotr Musiał, Andrzej Winczewski, Marian Kosiński, Roman Kempiński, Mieczysław Sawicki, Kazimierz Stolarski, Ryszard Kuś, Wacław Kołodyński, Władysław Kołduński i Grzegorz Stawski. Z kolei ze strony rządowej: wicepremier Aleksander Kopeć, z-ca członka Biura Politycznego i sekretarz KC PZPR Andrzej Żabiński, minister górnictwa Włodzimierz Lejczak, sekretarz KW PZPR w Katowicach Wiesław Kiczan, podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa Mieczysław Glanowski, I z-ca wojewody katowickiego Zdzisław Gorczyca oraz rektor Politechniki Śląskiej Jerzy Nawrocki.