Dzisiaj, w piątek 19 września 2025 r. na teren parku w Świerklańcu dotarła z Chorzowa, za pomocą specjalistycznego transportu, zabytkowa brama boczna nieistniejącego Pałacu Donnersmarcków, stanowiąca fragment dawnego ogrodzenia rezydencji śląskich magnatów przemysłowych.
Boczna brama "Małego Wersalu" wróciła z Chorzowa do Świerklańca
A był to tak okazały i piękny pałac, że przylgnęło do niego określenie "Mały Wersal". Budynek powstał w latach 1869-1876. Wybudował go Guido Henckel von Donnersmarck dla swojej żony Blanki de Païva. Pałac spalono w 1945 r., a jego resztki wysadzono w powietrze i rozebrano na początku lat 60. XX w. Brama główna w latach 50. XX wieku została przeniesiona do Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie (obecnie Park Śląski), gdzie do dziś stanowi część głównego wejścia do Śląskiego Ogrodu Zoologicznego. W ślad za główną bramą do Chorzowa, na teren WPKiW, trafiła również boczna, żeliwna brama. W 2013 roku fragment ogrodzenia został przekazany Miastu Chorzów, które nigdzie jej nie eksponowało.
Gmina Świerklaniec starała się od wielu miesięcy o odzyskanie bocznej bramy pałacu. Na szczęście miasto Chorzów nie stanęło okoniem, tylko zgodziło się zwrócić bramę miejscowości, z której została zabrana.
3 września 2025 r. władze Chorzowa - prezydent Szymon Michałek i gminy Świerklaniec - wójt Grzegorz Zadęcki, podpisali umowę o nieodpłatnym trwałym przekazaniu przez Miasto Chorzów fragmentu zabytkowego ogrodzenia Pałacu Donnersmarcków w Świerklańcu na rzecz Gminy Świerklaniec.
Brama już jest w Świerklańcu. Trafiła do parkowego ogrodnictwa, gdzie będzie przygotowywana do montażu.
- To kolejny krok, by przywrócić temu wyjątkowemu miejscu należny blask i oddać hołd naszej wspólnej historii. Przed nami jeszcze etap prac montażowych, ale już dziś możemy cieszyć się tym, że fragment niezwykłego dziedzictwa powrócił do swojego domu - czytamy na profilu Gminy Świerklaniec na Facebooku.
Czy główna brama wróci do Świerklańca w ślad za boczną?
A co z bramą główną, która dziś cieszy oczy spacerujących po Parku Śląskim? Też wróci do Świerklańca? Zastępca wójta Świerklańca, Adrian Blondzik, nie kryje, że władze gminy i mieszkańcy marzą o powrocie do świerklanieckiego parku i tej monumentalnej bramy.
- Na razie naszym priorytetem jest powrót bocznej, w pełni metalowej, bramy i jej ustawienie w parku - mówił Adrian Blondzik w rozmowie ze ŚLĄZAGIEM. - To ogromne wydarzenie i chcemy, żeby mieszkańcy mogli się nim cieszyć. Oczywiście w tle pozostaje marzenie o tym, by kiedyś również główna brama wróciła na swoje historyczne miejsce. Warto jednak pamiętać, że ta brama, dziś pełniąca rolę wejścia do Śląskiego Ogrodu Zoologicznego, nie należy do miasta Chorzów, lecz do Województwa Śląskiego. Samo jej przeniesienie i odtworzenie w Świerklańcu wiązałoby się z ogromnym kosztem – szacowanym na co najmniej 1,5 miliona złotych – i wymagałoby bardzo szerokiej współpracy różnych instytucji. Na dziś żadnych rozmów w tym zakresie jeszcze nie ma, ale marzenia pozostają. A jak pokazała historia z boczną bramą – czasem warto marzyć, bo z marzeń rodzą się realne projekty.
Może Cię zainteresować:
Był w Świerklańcu wspaniały pałac. To Mały Wersal, po którym pozostały jedynie zdjęcia
Może Cię zainteresować:
