Pexels brigitte tohm 36757 247076

Grzegorz Kulik: Powinszowania na Gody. Przijmujmy małe rōżnice za naturalno tajla ludzkij rozmajtości

Zarozki siednymy do wieczerze. Jedni z nos zjedzōm rybno zupa, inksi siymiyniotka, a jeszcze inksi barszcz z uszkami. Siednymy kole krisbaumu, gojika abo chojinki. Jedni przi stole bydōm godać, inksi rzōńdzić, a jeszcze inksi mōwić.

Tyla rōżnic, a jednak tyla mōmy spōlnego. Tyla rōżnic, a stojymy ô siebie wzajymnie. A to skuli tego, że sōm my w sztańdzie to, co nos dzieli, przijmować za naturalno tajla ludzkij rozmajtości.

Skirz tych małych rōżnic niyroz sie ale powadzymy. Drugo ôsoba dō nos zwōni, żeby sie dogodać, a to przeca niy ma tak ajnfach za piyrszego rynka wyciōngnōńć. Ale my niy ôdbiyrōmy. Niyskorzij ta drugo ôsoba zaś wyciōngo rynka, bo mōmy jakoś spōlno sprawa do zrobiynio. A my zaś niy ôdpowiadōmy. Potym ta drugo ôsoba trzeci roz wyciōngo rynka, żeby społym robić. Ale my już sōm tak głymboko zażarci, że niy poradzymy ôdpowiedzieć tym samym.

Smatrzi mi sie, że kożdy z nos bōł kedyś na tyj drōdze. Je take fajne ślōnske słowo: „sōntorzić sie”. Ôno ôznaczo tak „niy zgodzać sie ze sobōm”, jak tyż „narzykać”, „szkamrać”. Możno je na to po naszymu jedno słowo bez to, że Ślōnzocy znodli jakeś powiōnzanie miyndzy tymi znaczyniami, bo wierza czynsto niyzgoda sie biere ze narzykanio. Niyskorzij idymy tōm swojōm drōgōm niyzgody i ani niy widzymy, że jak by my sie ôbejzdrzeli za siebie, to niy widać już drōgi nazod. Skirz tego traci sie niy ino drugo ôsoba, ale tyż fragmynta samych nos. Potym ani niy zbodnymy, jak cołkim naszym życiym keruje niy człowieczyństwo, ino małe gerki.

Tōż na te Gody wiynszuja nōm wszyskim, żeby my nigdy niy traciyli drōgi nazod. Zwiyrzynta poradzōm bezma we Wilijo godać po ludzku. Niż bydzie za niyskoro, my tyż po ludzku pōmedytujmy, jeźli my kajś na tyj drōdze niyzgody sōm. Niych niy bydzie tak, że take zwiyrza sie chce roz na rok po ludzku pogodać, a musi to robić z ludźmi, co zapōmnieli być ludźmi.

Książki o języku śląskim

Może Cię zainteresować:

Grzegorz Kulik: Przestańmy udowadniać politykom, że śląski to język!

Autor: Grzegorz Kulik

23/11/2025