Był człowiekiem niezwykle oddanym swojej dzielnicy, ludziom i pracy. Jako urzędnik zatrudniony w Generalnej Dyrekcji spółki Giesche SA pełnił funkcje społeczne, reprezentacyjne i organizacyjne. Zasiadał w Kołach Pracowników, przemawiał w imieniu jubilatów, budował wspólnotę zawodową. W 1938 roku, podczas jubileuszu 15-lecia pracy związkowej, wygłosił oficjalne przemówienie jako przedstawiciel pracowników.
Gołębie były jego pasją...
Ale prawdziwą pasją Henryka były gołębie. Pocztowe, szlachetne, szybkie – łączyły niebo z domem. Już w latach 20. XX wieku był współzałożycielem jednego z pierwszych towarzystw hodowli gołębi pocztowych na Śląsku. Górnośląskie Towarzystwo Gołębi Pocztowych organizowało loty, wystawy, zjazdy. Herud był jego duszą – sekretarzem, organizatorem, liderem. Zarażał pasją wszystkich – nawet własne dzieci.
Jedna z jego córek, Magdalena, już po wojnie kontynuowała rodzinne dziedzictwo i pracowała w strukturach Okręgowego Związku Gołębi Pocztowych. To była historia przekazywana w rodzinie – z pokolenia na pokolenie – niczym zaufanie do wiatru, który niesie gołębia do domu.
Z żoną, Martą z domu Heuchel – kobietą pochodzącą z szanowanej i zamożnej rodziny pszczyńskich mieszczan – poznał się podczas jednej z pielgrzymek. Dwie różne osoby, z różnych światów i miast, znalazły wspólną drogę życia. Ich małżeństwo, zbudowane na wartościach i oddaniu, przetrwało wszystko. Razem dzielili radości i trudności losu – w dobrym i złym.
... a Załęże światem
Choć pozycja w firmie i ówczesne możliwości dawały mu szansę na przeprowadzkę do nowoczesnego domku spółki Giesche w Giszowcu – odmówił. Załęże było jego światem. Mieszkał przy ul. Wojciechowskiego – tam też miało dom jego rodzeństwo. Wybór dzielnicy był dla niego wyborem tożsamości. Dla Heruda Załęże to było więcej niż adres – to był dom, wspólnota, brama świata.
Doświadczenia wojenne i powojenne odcisnęły ślad na jego życiu, jak na życiu tysięcy Ślązaków. Ale on pozostał uczynny, życzliwy, pogodny. Największą radość przynosiły mu ukochane wnuczki i oddana żona. Czasy jednak nie były łatwe – a przedwojenna tożsamość i zawodowe związki nie zawsze pomagały w życiu pod nową władzą.
Zmarł nagle 22 lutego 1955 roku, na zawał serca, w drodze do pracy. Jakby do końca chciał pozostać wierny rytmowi codzienności, Załęża i obowiązkowi.
W dniu pogrzebu, wydarzyło się coś niezwykłego – tramwaje wstrzymano na czas przejścia konduktu żałobnego. Na jego pogrzebie pojawiły się setki ludzi – dyrektorzy, prezesi związków, urzędnicy, pracownicy i mieszkańcy. Kościół w Załężu pękał w szwach. Nie było już nawet gdzie stanąć, a wielu uczestników musiało modlić się za duszę zmarłego na placu przed świątynią.
Pochowany został na cmentarzu w swojej dzielnicy – tam, gdzie chciał zostać na zawsze. Tam, gdzie historia i pamięć nadal są żywe – choć dziś często niewidoczne.
Bo niestety, niełatwo dziś być istnym bohaterem z zapomnianej dzielnicy. Władze Katowic zapomniały o swoich dawnych obywatelach – tych, którzy budowali miasto cegła po cegle, duszą i rękoma. Na mapie brakuje nazwisk takich jak Godulla, Hegenscheidt czy Schaffgotsch – nazw, które niegdyś dumnie patronowały ulicom polskich Katowic jeszcze przed wojną.
Takie osoby jak Henryk Herud – choć żyli skromnie – mieli ogromne znaczenie dla wspólnoty. Właśnie tacy ludzie są kręgosłupem historii miejsca, jego trwania i tożsamości.
Na zawsze Herud
A jeśli myślisz sobie, że to opowieść o kimś dalekim – to wiedz, że Henryk Herud był moim pradziadkiem. I choć niektórzy błędnie zapisują jego nazwisko z towarzystwa gołębi pocztowych, jako „Herod” – tak, jak może się mówiło potocznie (po śląsku) na Załężu – to ja, jego potomek, mam obowiązek powiedzieć głośno: na jego nagrobku i w naszej pamięci na zawsze pozostanie Henryk Herud.
To był człowiek wielkiego serca, pełen cichego poświęcenia. I chcę, byście go znali – nie tylko z kart historii, ale z pamięci rodzinnej, której nie da się zniszczyć.
Może Cię zainteresować:
