Od teorii do spaceru – tak można podsumować tegoroczne Forum Samorządowe wokół Parków Kulturowych. Cyklicznie już organizowane przez Regionalny Instytut Kultury im. Wojciecha Korfantego wydarzenie po raz czwarty z kolei zgromadzi ekspertów, samorządowców i mieszkańców zainteresowanych ochroną krajobrazu kulturowego. Tegoroczna edycja odbędzie się w dniach 17–19 października 2025 i skupi się na dwóch wyjątkowych lokalizacjach: Parku Śląskim oraz Chorzowie Starym.
Z czego wyrasta Forum?
Pierwsze edycje Forum pokazały, że idea parku kulturowego to nie tylko narzędzie ochrony zabytków, ale także pole napięć, oczekiwań i lokalnych ambicji. I i II Forum odbyły się w 2023 roku, koncentrując się na wyzwaniach związanych z wdrażaniem Parków Kulturowych w miastach województwa śląskiego. Wśród tematów pojawiły się m.in. obawy mieszkańców przed gentryfikacją, trudności interpretacyjne w przepisach oraz potrzeba edukacji i kampanii informacyjnych.
III Forum, zorganizowane rok później w Katowicach, przyniosło interdyscyplinarną debatę o skuteczności Parków Kulturowych jako formy ochrony dziedzictwa. Eksperci wskazywali na konflikty między uchwałami krajobrazowymi, planami rewitalizacji i audytami krajobrazowymi. Forum stało się też przestrzenią dla spacerów studyjnych – uczestnicy odwiedzili Racibórz i Rybnik, poznając lokalne inicjatywy i trudności w realizacji parków kulturowych, jak np. nieprzyjęta uchwała o Parku „Serce Starego Raciborza”.
IV Forum: krajobraz kulturowy w praktyce
Tegoroczna edycja, współorganizowana przez Miasto Chorzów, odbędzie się pod hasłem „Parki kulturowe jako progresywna forma ochrony krajobrazu kulturowego”. W centrum uwagi znajdą się dwa nowe projekty: Park Kulturowy w Parku Śląskim oraz Park Kulturowy w Chorzowie Starym.
- 17 października (piątek) – konferencja w Katowicach (ul. Teatralna 4), z udziałem ekspertów i przedstawicieli samorządów. Wydarzenie ma charakter zamknięty, obowiązują zaproszenia.
- 18 października (sobota) – oprowadzanie po obszarze planowanego Parku Kulturowego w Parku Śląskim. Spacer poprowadzą prof. Magdalena Żmudzińska-Nowak i arch. Patrycja Czubaj z Politechniki Śląskiej.
- 19 października (niedziela) – oprowadzanie po Chorzowie Starym, z naciskiem na tradycje zabudowy wiejskiej w kontekście rewitalizacji. Przewodnikami będą Anna Piontek, Miejska Konserwator Zabytków, oraz dr Adam Łapski z UM Chorzów.
IV Forum to nie tylko kontynuacja dyskusji o Parkach Kulturowych, ale także próba ich osadzenia w konkretnym krajobrazie – tym razem wyjątkowo zróżnicowanym, bo obejmującym zarówno uformowaną w drugiej połowie XX wieku przestrzeń Parku Śląskiego, jak i historyczny układ urbanistyczny Chorzowa Starego. To okazja, by zobaczyć, jak idea Parku Kulturowego może łączyć ochronę dziedzictwa z nowoczesnymi strategiami rewitalizacji i partycypacji
Może Cię zainteresować:
