John, co zbudował przemysłowy Śląsk
Nowoczesna gospodarka oparta o wiedzę, wynalazki zdumiewające świat, budowle imponujące urodą i trwałością, kilka przełomów w dziejach Górnego Śląska. Za śląską eksplozją XIX w. stoi jeden człowiek z kilkoma wybitnymi pomocnikami. Najważniejszym współpracownikiem Friedricha Wilhelma von Redena był John Baildon, ten co zastał Śląsk rolniczy, a zostawił przemysłowy.
Jaki jest dobry szef? Jakie ma mieć cechy? Co go wyróżnia spośród milionów ludzi? Na tak postawione pytania historia Śląska daje nam jasną odpowiedź. Dobry szef musi znać się na ludziach, musi umieć znajdować fachowców do robienia rzeczy trudnych, a czasem prawie niemożliwych. Reden natknął się na Johna Baildona, kiedy ten miał zaledwie 17 lat! Chłopak pochodził z rodziny z tradycjami hutniczymi, miał za protektora wybitnego inżyniera i w szkolnej ławie zdobył solidne wykształcenie. Jako dwudziestojednolatek przyjechał na Śląsk i zmienił jego historię.
Co zbudował John Baildon? Gospodarkę opartą o wiedzę i jedno z centrów przemysłowych świata. A konkretnie, dokładnie i precyzyjnie do czego ten przybysz przyłożył ręki? Zbudował Chorzów a właściwie Królewską Hutę, pierwszy w Europie most żelazny w Łażanach. Budował huty w dzielnicach dzisiejszych Katowic, Sławięcicach, Brzozowicach, Frydlandzie, Rudach, Gliwicach, Tarnowskich Górach. Do tego jeszcze doliczyć trzeba kopalnie…
Śląskie autostrady to również pomysł Baildona. Pierwsze drogi prowadzące w świat szeroki to drogi wodne. Pod remontowanym monumentalnym gmachem Admiralspalast w Zabrzu mieści się Kluczowa Sztolnia Dziedziczna, pomnik inżynierskiej błyskotliwości Johna.
Śląsk budowany był przez przybyszów z całej Europy. John Baildon, Anglik ze Szkocji, ożenił się z panną Galli, gliwiczanką włoskiego pochodzenia. To ich pierworodny potomek Artur zbudował wspaniały Pałac w Łubiu, na ziemi, którą kupił ojciec.
Przy chorzowskiej estakadzie stoi pomnik hrabiego Redena, nieopodal można zobaczyć relikty Huty zbudowanej przez Baildona. Wyobraźmy sobie, że ci dwaj dostojni panowie stają na chorzowskim Rynku przeciętym estakadą pogardy, która zniszczyła najpiękniejszy śląski Rynek i patrzą na walący się obiekt inżynierii lądowej. Jak John mógłby skomentować ten żałosny widok?
- Veritas vincit.
Prawda zwycięży – prawda wyrażana prawami mechaniki, estetyki i szacunku dla bogactwa kulturowego Górnego Śląska. Przy okazji, ta łacińska sentencja wpisana jest w herb Baildonów.
PS. Autor tej noty kończąc 3 i 4 rok studiów dzięki czterem miesiącom pracy na Hucie Baildon w Katowicach kupił komputer, na którym napisał prace magisterską i doktorską.
Spacer po Pałacu Baidonów w Łubiu i cztery inne wycieczki ŚLĄZAGA w ramach Kierunku GZM
Kierunek GZM to największy w Polsce festiwal mikrowypraw, który potrwa 3 dni – od 27 do 29 czerwca. W programie znajdziemy 198 atrakcji, w tym 194 wycieczki oraz 4 wydarzenia specjalne. To także okazja do świętowania! W ten sposób Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia obchodzi swoje 8 urodziny.
- Serdecznie zapraszam wszystkich do poznawania i doświadczania tego, co oferuje aż 41 naszych miast i gmin – zachęca Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. – To największa tego typu impreza w Polsce. Poprzez bogaty i nietuzinkowy program chcemy pokazać bogactwo i różnorodność GZM, jej historię, kulturę, naturę i ludzi. Dzięki temu, że każda z naszych gmin przygotowuje coś wyjątkowego, czego nie można zwykle poznać i zobaczyć – wydarzenie z roku na rok staje się bardziej popularne – podkreśla Karolczak.
W ramach Kierunku GZM ŚLĄZAG organizuje 5 wycieczek (zapisy mailowe na redakcja@slazag.pl, udział darmowy):
Spacer po Pałacu w Łubiu, razem ze Stowarzyszeniem Wrazidlok - Pałac Baildonów w Łubiu i historia Johna Baildona - Szkota, który zbudował Śląsk. Wycieczkę powiodą Łukasz Zimnoch i Teresa Szydłowska. 28.06.2025 (sobota), pierwsza grupa godz. 15.00, druga grupa godz. 16.30
Spacer po Parku Śląskim śladami Jerzego Ziętka - poznamy historię Parku Śląskiego opowiedziana w samym Parku, na przykładach konkretnych miejsc, powstałych z inicjatywy Jerzego Ziętka i dzięki niemu zrealizowanych, a nadal służących społeczności do wypoczynku i rozrywki, przewodnik: Tomasz Borówka, dziennikarz Ślązaga i niestrudzony odkrywca tajemnic Parku Śląskiego, 28.06.2025, godz. 11.00.
Wycieczka po Tarnowskich Górach Prawie 500 lat Tarnowskich Gór. Wspólne odkrywanie początków jedynego ma Górnym Śląsku miasta wolności górnicze, przewodnik: Roman Balczarek, 28.06.2025. Godz. 11:00-12:30.
Wycieczka po śródmieściu Katowic - Najntisy i pierwsze lata XXI w. w Katowicach. Sentymentalny spacer z fotografem Janem Czypionką i redaktorką Katarzyną Pachelską po mieście, które już nie istnieje. 29.06.2025, godz. 11.
Wycieczka po Bytomiu - Śladem średniowiecznych murów Bytomia. Układ urbanistyczny miasta, co po nim zostało. Spacer powiedzie Marek Wójcik – miłośnik historii Górnego Śląska i Bytomia, bytomianin. 28.06 2025, godz. 9-11
Może Cię zainteresować:
Odnaleziona Kaskada. Historia Cichego Zakątka w Parku Śląskim i jego twórców
Może Cię zainteresować:
