Park Repecki na drodze do rezerwatu
Przypomnijmy, że RDOŚ w Katowicach we współpracy z Fundacją Srebrne Buki pracuje nad powołaniem kolejnego rezerwatu w Tarnowskich Górach. Obecnie jest nim Segiet, znajdujący się na granicy wspomnianego miasta oraz Bytomia. W nie tak dalekiej przyszłości może do niego dołączyć także Park Repecki. Nowa przestrzeń z dodatkową ochroną obejmowałaby teren należący do Tarnowskich Gór, ale także gminy Zbrosławice.
Celem ochrony projektowanego rezerwatu jest zachowanie ze względów kulturowych, historycznych, społecznych, krajobrazowych i przyrodniczych, fragmentu naturalnego ekosystemu lasu bukowego i rzeki Dramy, tworzących integralne otoczenie unikatowej spuścizny górnictwa kruszcowego, stanowiącej fundament historyczny i kulturowy obszaru i jednocześnie obiekt Światowego Dziedzictwa UNESCO - podaje RDOŚ w Katowicach.
Troska o środowisko czy turystyczne ograniczenie?
Pomysł utworzenia rezerwatu nie wszystkim przypadł do gustu. Część osób zainteresowanych sprawą postanowiła wyrazić swoje wątpliwości w formie petycji. Inicjatorzy akcji obawiali się, że po wprowadzonych zmianach Park Repecki stanie się mniej dostępny dla spacerowiczów, sportowców i turystów. Ich zdaniem miało to ograniczyć także możliwość organizowania tam imprez plenerowych. Z całością pisma można zapoznać się TUTAJ. Petycja zebrała ponad 1 500 podpisów.
RDOŚ w Katowicach odniosła się do złożonego dokumentu. Przyrodnicy tłumaczyli, że park nie zostanie zamknięty dla spacerowiczów. Zdecydowana większość (ponad 98%) obecnych tras i ścieżek mogłaby być udostępniona dla odwiedzających (wraz z psami) i rowerzystów (w tym "Pniok"). To ponad 14 km tras leśnych oraz wszystkie trasy asfaltowe. Zapowiedzieli, że na terenie parku wciąż będą możliwe imprezy plenerowe, w tym rajdy.
Jest reakcja na petycję. RDOŚ odwołuje się do Segietu i zaprasza na konsultacje
26 kwietnia w Salezjańskim Ośrodku Szkolno-Wychowawczym na terenie Parku Repeckiego odbyło się spotkanie z zainteresowanymi przyszłością tego miejsca. Reprezentanci RDOŚ przedstawiali argumenty za utworzeniem rezerwatu. Głos zabrali też przeciwnicy inicjatywy. Z propozycją rozwiązania łączącego interesy Dyrekcji oraz rowerzystów MTB wystąpił burmistrz Arkadiusz Czech.
Konsultacje w sprawie Parku Repeckiego w Tarnowskich Górach. Burmistrz proponuje kompromis
Sprawa poruszyła wiele środowisk. Głos zabrali nie tylko przyrodnicy czy organizacje związane z ochroną natury, ale także samorządowcy, rodzice i uczniowie, przewodnicy czy mieszkańcy. Później na kilka miesięcy temat przycichł, ale powraca dzięki nowym działaniom podjętym przez RDOŚ w Katowicach.
Ruszają konsultacje w sprawie nowego rezerwatu
Dyrekcja opublikowała kilka istotnych projektów dokumentów związanych z przyszłością Parku Repeckiego. Można je znaleźć TUTAJ. Są to:
- projekt zarządzenia w sprawie uznania Parku w Reptach za rezerwat przyrody
- projekt zarządzenia w sprawie udostępnienia rezerwatu poprzez wyznaczenie szlaków ruchu pieszego, rowerowego i jazdy konnej wierzchem oraz wskazanie miejsc zbioru grzybów
- projekt zarządzenia w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatu, obejmujący m.in. działania takie jak odtworzenie przejścia nad Dramą, stawów paciorkowych, możliwość wprowadzania psów oraz użytkowanie rekreacyjne obszaru łąk wzdłuż rzeki Dramy
Jak tłumaczy RDOŚ, zostały one przygotowane z uwzględnieniem wniosków i uwag zgłaszanych na wcześniejszym etapie prac.
Park w Reptach niezmiennie pozostanie dostępny dla spacerowiczów, rowerzystów i turystów odwiedzających Sztolnię Czarnego Pstrąga. Status rezerwatu trwale wzmacnia ochronę unikalnego Lasu Repeckiego - reliktu Puszczy Śląskiej wraz z siedliskami buczyn oraz rzadkimi gatunkami zwierząt, roślin i grzybów, a także wyznacza otulinę wokoło Parku - podaje.
Jak wziąć udział w konsultacjach? Na wspomnianej stronie internetowej RDOŚ dostępna jest tabela, którą należy pobrać, a następnie odesłać na adres mailowy: sekretariat@katowice.rdos.gov.pl lub pocztą na adres: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach, Plac Grunwaldzki 8-10, 40-127 Katowice. Chętni mają na to czas do 23 stycznia 2026 r.
Co ze spacerami, psami i jazdą rowerową?
To jedne z najczęściej powracających pytań związanych z dostępnością do Parku Repeckiego po tym, jak stałby się on rezerwatem. Jak informuje nowy projekt zarządzenia, "wskazano ścieżki dostępne do ruchu pieszego, rowerowego oraz jazdy konnej wierzchem, mimo iż ten rodzaj rekreacji jest stosunkowo rzadki w Parku w Reptach w porównaniu do innych aktywności".
Chętnym zapewnia się możliwość zbierania grzybów jadalnych wielkoowocnikowych w terminie od 15 sierpnia do 15 listopada każdego roku na całym, leśnym terenie rezerwatu przyrody. Co z psami? Czworonogi będą mile widziane, pod warunkiem że właściciel pamiętają o smyczy oraz sprzątaniu po zwierzętach oraz poruszaniu się tylko wyznaczonymi trasami.
Opublikowane dokumenty wskazują także, że RDOŚ w Katowicach zaplanowała dodatkowe prace na terenie parku. Należą do nich: wykonanie przejścia przez Dramę w miejscu zniszczonego mostku ("Liskowy most"), konserwacja przejść przez rzekę czy sporządzenie koncepcji i odtworzenie oczek wodnych. Co ważne do likwidacji trafi nielegalny tor rowerowy w południowo-zachodniej części przyszłego obszaru chronionego.
Rezerwat przyrody w Parku Repeckim - dlaczego warto?
Przyrodnicy z województwa śląskiego z entuzjazmem wypowiadają się na temat tego konceptu. Zwracają uwagę na takie walory jak: buczyna, ekosystem doliny Dramy, rzadkie gatunki roślin i zwierząt czy bogactwo świata grzybów.
- Zmiana statusu parku na rezerwat przyrody w jego najcenniejszych miejscach to ważny i odpowiedzialny krok w dobie rozwoju cywilizacyjnego, który pozwoli na zabezpieczenie tego terenu dla przyszłych pokoleń takim, jaki obecnie jest wraz ze wszystkimi ważnymi funkcjami społecznymi, które pełni - przekonuje Przemysław Skrzypiec, zastępca regionalnego dyrektora ochrony środowiska w Katowicach oraz regionalny konserwator przyrody.
W sprawie rezerwatu silnie lobbuje Fundacja Srebrne Buki. Warto wspomnieć, że niedawno jej prezes - Wojciech Sutor - został powołany do Regionalnej Rady Ochrony Przyrody przy regionalnym dyrektorze ochrony środowiska w Katowicach.
Wiek buczyny repeckiej wynosi 170-190 lat, a miejscami powyżej 200 lat. Liczba drzew spełniających wymiary pomnikowe przekracza 300 osobników. Buczyna jest dobrze wykształcona, o dużej powierzchni i ma charakter naturalny. Tak cenne drzewostany są w Polsce chronione głównie w rezerwatach przyrody i parkach narodowych - tłumaczą przedstawiciele fundacji.
Utworzenie rezerwatu w Parku Repeckim zatrzyma degradację Dramy, zakończy bezsensowne regulacje i umożliwi powrót cennych gatunków. Dzięki rezerwatowi Drama będzie mogła być znów rzeką dziką, czystą i pełną życia - wyjaśniają.
Do planów RDOŚ w Katowicach pozytywnie odniosła się Rada Naukowa Instytutu Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
- Dla zachowania wartości przyrodniczych tego terenu, na mocy uchwały wojewody śląskiego z dnia 11 lipca 2002 roku, utworzono tu zespół przyrodniczo-krajobrazowy "Park w Reptach i dolina rzeki Dramy". Nie jest to jednak forma, która zagwarantowałaby skuteczną i trwałą ochronę lasów Parku Repeckiego. Świadczy o tym, m.in. sukcesywna degradacja siedlisk, sukcesywne wycinanie pojedynczych drzew, nielegalne wytyczanie i intensywne użytkowanie tras rowerowych oraz silna presja urbanizacyjna w otoczeniu obiektu. Tylko objęcie tego obszaru ochroną rezerwatową zabezpieczy i zachowa dla przyszłych pokoleń jego niepodważalne, rzadkie w skali Górnego Śląska, walory przyrodnicze oraz pozwoli na stworzenie otuliny wokół Parku, gwarantującej jego ochronę przed niekorzystnymi zmianami w otoczeniu - oświadcza przewodniczący Rady dr Mariusz Kanturski.
