Czernica koło Rydułtów. Nie tylko tunel kolejowy. Jest tu też ładnie odrestaurowany neogotycki pałac, zabytkowe szyby czy oryginalny kościół

Propozycja jednodniowej wycieczki. Skoczcie do Czernicy, wsi nieopodal Rydułtów. To tu na świat przyszedł kompozytor Henryk Mikołaj Górecki, to tu jest najdłuższy w Polsce tunel kolejowy. Ale to nie wszystko. Można odwiedzić pałac, zwany zameczkiem, przejść się po parku, zobaczyć zabytkowy zespół szybów wentylacyjnych czy oryginalny kościół.

Zofia Piegza
Pałac Czernica

Letnia pogoda szczególnie zachęca do wyjazdów. Proponujemy Czernicę, niewielką miejscowość koło Rydułtów, która jest wymarzonym miejscem na weekendowy wypad.

Liczy ona około 2000 mieszkańców, a jej nazwa była wzmiankowana po raz pierwszy w 1317 roku w formie Chyrniche. Oznaczać mogła rodzaj gleby albo ciemny, gęsty las.

Uwagę przyciąga tu budynek dawnej karczmy, którą udało się zachować, bo miała trafić do skansenu w Chorzowie. Karczma z konieczności pełniła też przez jakiś czas rolę kościoła. Interesującą czernicką osobliwością jest liczący ponad 700 metrów długości tunel kolejowy pomiędzy Rydułtowami a Czernicą, zbudowany w połowie XIX wieku.

Na pewno należy też zobaczyć znajdujący się w pobliżu, ładnie odrestaurowany neogotycki pałac, wybudowany przez rodzinę von Rothów w latach 1880-1885. To właśnie ta rodzina w latach 1848-1945 była właścicielem tej miejscowości.

Pałac w Czernicy, fot. Zofia Piegza
Pałac w Czernicy, fot. Zofia Piegza

Pałac zbudowano na miejscu dawnego dworu z około XVII wieku. Budynek jest dwukondygnacyjny. Po bokach ma wieloboczne wieże, które przed II wojną światową były przykryte hełmami. We wnętrzu zachowała się sala myśliwska z neorenesansowym piecem. Po II wojnie światowej pałac przeznaczono na siedzibę szkoły, a później na potrzeby bytomskich zakładów mięsnych. W latach 90. zeszłego wieku przeprowadzono gruntowny remont. Budynek otoczony jest parkiem z lipami, klonami i kasztanami.

Wyróżniają się tu pomniki przyrody:

  • cztery stare lipy (obwód do 467 cm),
  • dąb (336 cm).

W niewielkim parku znajduje się także staw z uroczym drewnianym mostkiem. Są również pasieki pszczelarskie oraz tablice informacyjne dotyczące historii i różnych ciekawostek związanych z miodem i pszczelarstwem. Dla najmłodszych pałacowy park oferuje duży, atrakcyjny plac zabaw.

Przy ulicy Wolności 42 jest zabytkowa szkoła podstawowa z około 1900 roku, nosząca imię wybitnego kompozytora Henryka Mikołaja Góreckiego, który urodził się w tej wsi w roku 1933.

Miejscowość może także kojarzyć się z przemysłem wydobywczym, gdyż od XIX wieku do 1966 roku eksploatowano tu pokłady gipsu. Dlatego można tu znaleźć też szyby wentylacyjne, zapisane w wojewódzkim rejestrze zabytków jako: zespół szybu wentylacyjnego I „Czernica” z przełomu XIX i XX wieku, który obejmuje nadszybie z wieżą wyciągową, maszynownię i rozdzielnię oraz zespół szybu wentylacyjnego II „Cecylia” z 1909-1910, a w nim maszynownię z rozdzielnią, nadszybie z wieżą wyciągową, cechownię i łaźnię.

Czernica posiada własne godło przedstawiające podwójną lilię, widzimy je na pieczęci pochodzącej z początków XIX wieku z napisem: Gem Czernitz Rybniker Kreis.

Natomiast wspomniany pałac, nazywany zameczkiem, pełni obecnie funkcję centrum życia kulturalnego i społecznego. W budynku działa Ośrodek Kultury prowadzony przez Stowarzyszenie Działań Lokalnych „Spichlerz” (założone w 2012 roku), które organizuje zajęcia i wydarzenia kulturalne, a – jak nas poinformowano – samych młodych wolontariuszy skupia około 100. Zajmuje się pielęgnowaniem lokalnego dziedzictwa niematerialnego. Wydaje publikacje, organizuje spektakle i Pikniki Historyczne. W pałacu można napić się dobrej kawy i zjeść coś (na słodko lub słono) w klimatycznej Kawiarni „Rothówka”. W pałacowej kawiarence jest sporo pamiątek po ostatnich właścicielach majątku, a personel chętnie udziela informacji.

Miejscem przyciągającym turystów do Czernicy jest też kościół parafialny Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, którego budowę oficjalnie ukończono w maju 1953 roku.

Kościół w Czernicy. Fot. Zofia Piegza
Kościół w Czernicy. Fot. Zofia Piegza

Kościół powstawał w ogromnych trudnościach, co było znamienne dla czasów stalinizmu. Architektonicznie jest bardzo nietypowy, w dodatku wybudowany na wzniesieniu, więc prowadzą do niego malownicze, tonące w zieleni schody. Wnętrze świątyni jest jasne, przestronne i odbiega detalami od tradycyjnych kościołów budowanych w wieku XX.

Rydułtowy

Może Cię zainteresować:

Rydułtowy mają królową śląskich hałd i najstarszy tunel kolejowy w Polsce. Mało znany fakt: tylko 6 województw ma wyższe szczyty niż Szarlota

Autor: Michał Wroński

16/03/2024

Ratusz opawa

Może Cię zainteresować:

Marcin Nowak: Najpiękniejsze górnośląskie miasteczko nie leży w Polsce. To czeska Opawa, "Biała Perła" Śląska

Autor: Marcin Nowak

13/04/2024

Kolonia Emma, Radlin

Może Cię zainteresować:

Joanna Stebel: Moja rajza bez Radlin. Pódź na Yma, na spacer wśród familoków zbudowanych dla górników kopalni "Emma"

Autor: Joanna Stebel

21/04/2025

Subskrybuj ślązag.pl

google news icon
Reklama