Katowicka pracownia KWK Promes Roberta Koniecznego co prawda nie wygrała konkursu na projekt remontu starej rzeźni, stojącej w centrum czeskiej Ostrawy (zajęła III miejsce), ale to jednak dalsze negocjacje z miejskimi urzędnikami przesądziły, że to jednak ona zawarła umowę i teraz nadzoruje powstający już obiekt.
Budynek rzeźni w Ostrawie był w opłakanym stanie
Budynek chylił się ku upadkowi, jeszcze kilka lat i nie byłoby co ratować. Mury były zniszczone i pokaleczone przypadkowymi, wielkimi dziurami, a cegły – wręcz czarne od brudu i sadzy. Miasto Ostrawa zdecydowało się na stworzenie tu nowego miejsca dla Galerii Sztuki Współczesnej PLATO.
– Zaangażowaliśmy się w ten projekt, ponieważ budynek nas zaintrygował i uznaliśmy, że warto go ratować – mówi Robert Konieczny, światowej sławy architekt, którego projekty były wielokrotnie nagradzane w Polsce i na świecie, by wspomnieć chociażby najnowszą nagrodę Archilovers Best Project 2021 dla domu jednorodzinnego From The Garden House.
Śląscy architekci postanowili przekuć wady rzeźni w zalety. „Potraktowaliśmy te mankamenty jako wartość, świadczącą o tożsamości tego miejsca. Zachowaliśmy charakter przybrudzonej cegły i okien, a otwory wypełniliśmy współczesnym materiałem” – tłumaczą swoją koncepcję projektanci z KWK Promes.
Sztuka wyjdzie do ludzi
Ów współczesny materiał to... beton. Wszystkie odtwarzane elementy są z niego, ale jednocześnie zachowano w nim dawne ornamenty ceglanych ścian. Również nieistniejące dziś zwieńczenie wieży historycznego budynku zostanie zbudowane z betonu. Ale to nie wszystko. Najbardziej niezwykłym elementem Galerii PLATO będą obracane (właśnie te nowe, betonowe), masywne, ściany. Dzięki temu wystawy „wyjdą” do ludzi, będzie można je zobaczyć z zewnątrz, a sztuka stanie się dostępniejsza dla zwykłych ludzi, bardziej demokratyczna. Mobilna architektura to zresztą jeden z „koników” Roberta Koniecznego – zaprojektował m.in. Dom Kwadrantowy, poruszający się wraz ze słońcem i Bunkier Sztuki w Krakowie, w którym otwiera się dach.
Wokół Galerii miał powstać betonowy plac, ale na szczęście go nie będzie. Architekci zmienili projekt i zastosowali naturalne przepuszczające wodę nawierzchnie. Będzie zielono, zaplanowano łąki kwietne i naturalną retencję wody. To jednak nie koniec walki śląskich architektów o każdy kąsek zieleni. – Mimo że budowa trwa, pracujemy nad tym, by zazielenić także dachy budynku roślinnością w odcieniu przybrudzonej cegły na elewacji – mówią projektanci z KWK Promes.
Pierwsza wystawa już w tym roku. Wcześniej – wycieczki
Jak informowano w styczniu 2022 r. PLATO na swojej stronie internetowej, przeprowadzka do Galerii zmodernizowanego budynku w dawnej rzeźni (rzeźnia to po czesku „jatka”) ma się odbyć jeszcze w 2022 roku. Oddanie budynku do użytku ma nastąpić w maju, a pierwszą ekspozycję w nowej siedzibie PLATO ma otworzyć 21 września. Zanim to nastąpi, miasto chce zapoznać mieszkańców Ostrawy z nowym budynkiem m.in. organizując maraton wycieczek z przewodnikiem po zrekonstruowanym obiekcie.
Projekt powstał w 2017 roku, modernizacja rozpoczęła się w 2020 r. Budynek ma powierzchnię użytkową 2841 mkw, działka liczy 11417 mkw.
Autorami projektu Galerii Sztuki Współczesnej PLATO w Ostrawie są: Robert Konieczny, Michał Lisiński i Dorota Żurek.
